Ghi nhận của Tuổi Trẻ Online ngay trong sáng 3-4, khi Mỹ công bố việc đánh thuế đối ứng, những lo ngại tiêu cực bao trùm khắp các doanh nghiệp. Bởi khi mức thuế này được áp dụng, không chỉ hàng Việt Nam xuất khẩu vào Mỹ có thể bị ảnh hưởng lớn mà còn tác động đến dòng đầu tư nước ngoài (FDI) trong thời gian tới.

Bất lợi vì bị đánh thuế cao hơn nhiều đối thủ cạnh tranh

Theo đó, mức thuế 46% có hiệu lực từ ngày 9-4 sẽ có tác động đáng kể. Ông Nguyễn Minh Đức, chuyên gia chính sách công, tính toán nếu kim ngạch xuất khẩu từ Việt Nam sang Mỹ không đổi, 119 tỉ USD mỗi năm, thì hàng hóa của chúng ta sẽ phải chịu khoảng 54,74 tỉ USD tiền thuế, tương đương hơn 10% GDP của Việt Nam.

Mức thuế của Việt Nam tương đương với một số nước như Campuchia, Lào, Sri Lanca, Trung Quốc. Song đây được đánh giá là “kịch bản tồi tệ”, khi mức đánh thuế với hàng hóa Việt Nam cao hơn nhiều so với các nước. 

Trong đó, có những nước là đối thủ của Việt Nam tại thị trường Mỹ như Thái Lan 36%, Ấn độ 26%, Indonesia 32%, Malaysia 24%, Bangladesh 37%, Philippines 17%, Pakistan 29%... 

“Như vậy nếu xét tương quan thì hàng hóa của Việt Nam sẽ chịu thuế cao hơn khoảng 10-20% so với đối chủ chính. Các mặt hàng chính gồm đồ điện, điện tử, dệt may, da giày, nội thất…” - ông Đức phân tích.

Chủ tịch Hiệp hội Dệt May Thêu Đan TP.HCM Phạm Xuân Hồng bày tỏ lo lắng khi cho hay ngay trong sáng nay đang cùng các thành viên hiệp hội và doanh nghiệp bàn thảo và có những đánh giá thêm để có phương án ứng phó.

“Nếu áp mức thuế này sẽ gây khó khăn cho dệt may Việt Nam vì thuế nhập vào Mỹ của Việt Nam cao nhất, chỉ sau Campuchia và Lào. Vì vậy doanh nghiệp lo lắng và tiếp tục theo dõi tình hình” - ông Hồng nói.

Trong khi đó, ông Ngô Sỹ Hoài - phó chủ tịch kiêm tổng thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam thì bày tỏ mức thuế này là “khủng khiếp” và hy vọng Việt Nam có thể đưa ra đàm phán. Bởi nhiều nhận định trước đó, mức thuế dự kiến thấp hơn, song con số 46% doanh nghiệp gỗ sẽ rất khó khăn.

Cũng theo ông Hoài, hiện ngành gỗ đang chịu điều tra theo mục 232 của Đạo luật Mở rộng thương mại năm 1962. Vì thế có thể trước mắt chưa phải chịu áp mức thuế này, song cũng không thể đoán định được về khả năng đánh thuế sau cuộc điều tra của Mỹ. 

Do vậy để ứng phó trước mắt, doanh nghiệp sẽ tìm cách đẩy hàng trước khi đưa ra phán quyết điều tra và lệnh áp thuế nhằm giảm bớt thiệt hại và tìm cách cơ cấu lại hoạt động để giảm thiệt hại. 

"Chặn cửa" với hàng Việt vào Mỹ?

Cùng đó, ông Mạc Quốc Anh, phó chủ tịch thường trực Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Hà Nội cho rằng việc tiếp tục đánh thuế đối ứng với Việt Nam ở mức 46% là một diễn biến rất đáng quan ngại, đặc biệt trong bối cảnh thương mại toàn cầu đang đối mặt với nhiều bất ổn.

Cũng bởi theo ông Quốc Anh, mức thuế 46% là quá cao. Đây là mức thuế gần như "chặn cửa" đối với hàng hóa Việt Nam, đặc biệt ảnh hưởng nghiêm trọng tới xuất khẩu các ngành hàng chủ lực như gỗ, thép, dệt may, thủy sản, đồ gia dụng…

Mức áp thuế này cũng ảnh hưởng rất lớn đến niềm tin của doanh nghiệp khi bị động, lo lắng về rủi ro pháp lý và chi phí, ảnh hưởng kế hoạch sản xuất - đầu tư - thị trường.

Đặc biệt, mức thuế 46% khiến Việt Nam bị mất lợi thế cạnh tranh. Bởi Việt Nam từng được coi là đối tác có chi phí và chất lượng tốt; mức thuế này khiến hàng hóa Việt mất sức cạnh tranh so với các đối thủ như Mexico, Ấn Độ, Thái Lan.

Mỹ áp thuế cả thế giới, Bộ trưởng Bessent gợi ý 'thuế quan không phải vĩnh viễn'

Trước các mức áp thuế mới của ông Trump, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cảnh báo các nước làm điều hấp tấp là không khôn ngoan và gợi ý rằng các mức thuế quan có thể không phải vĩnh viễn.