Tàu Perseverance phát hiện tảng đá trên khi đang di chuyển quanh khu vực Broom Point, trên sườn thấp của đồi Witch Hazel nằm ở rìa miệng núi lửa Jezero của sao Hỏa.

Tảng đá kỳ lạ và bí ẩn trên sao Hỏa

Tảng đá này bao gồm hàng trăm quả cầu nhỏ màu xám đậm, mỗi quả có đường kính khoảng một milimet, một số trong đó có lỗ nhỏ li ti. Tất cả kết tụ lại thành một cấu trúc, trông giống như một khối trứng ếch được lắng đọng.

Các nhà khoa học đã đặt tên cho tảng đá này là St. Pauls Bay và mô tả nó là "gây sốc". Khu vực xung quanh không có thứ gì tương tự như nó. Hơn nữa, thành phần, cách hình thành và nguồn gốc của St. Pauls Bay cũng là một bí ẩn.

Tảng đá này không gắn với lớp đá gốc, mà đã bị di chuyển khỏi vị trí ban đầu bằng một cách nào đó. Vì không biết St. Pauls Bay đến từ đâu, các nhà khoa học không thể xác định bối cảnh hình thành của nó, một yếu tố quan trọng để xác định liệu nó được tạo ra bởi lửa hay nước. Tuy nhiên, các quan sát từ quỹ đạo đã phát hiện một lớp đá tối gần đó, có thể là nơi St. Pauls Bay ra đời.

Trên Trái đất, các khoáng vật kết tinh tạo thành cụm hình cầu được gọi là cấu trúc botryoidal. Nhiều loại khoáng vật có thể tạo thành dạng này theo một cơ chế hình thành đã được hiểu rõ.

Tuy nhiên, cách những cấu trúc như vậy hình thành trên sao Hỏa có thể hoàn toàn khác biệt, đặc biệt là vì St. Pauls Bay có vẻ không giống với các dạng cấu trúc botryoidal trên Trái đất, chẳng hạn như đá mã não nho hay hematite.

Ý nghĩa quan trọng về mặt tiến hóa

Theo Space, việc xác định nguồn gốc địa chất của các đặc điểm trong khu vực này có thể cung cấp những hiểu biết giá trị về cách các tảng đá ở đây đã tiến hóa qua hàng tỉ năm.

Một cách để những quả cầu nhỏ này hình thành là từ dung nham nóng chảy nguội đi nhanh chóng. Quá trình này có thể xảy ra trong một vụ va chạm thiên thạch. Khi đó, nhiệt độ từ cú va chạm giữa thiên thạch và bề mặt hành tinh làm nóng chảy vật liệu, tạo ra những giọt nhỏ rồi bắn tung ra. Một khả năng khác là chúng cũng có thể xảy ra trong các hoạt động núi lửa.

Khu vực đồi Witch Hazel có ý nghĩa quan trọng về mặt khoa học, với mỗi lớp đá như một trang sách trong cuốn lịch sử về sao Hỏa.

Các mẫu vật mà Perseverance đã thu thập còn bao gồm một mẫu có những đặc điểm thú vị giống như đốm da báo và hạt anh túc. Các nhà khoa học nghi ngờ đây có thể là bằng chứng về hoạt động của vi sinh vật cổ đại.

Trước đó, một nghiên cứu công bố ngày 24-3 trên tạp chí Proceedings của Viện hàn lâm Khoa học quốc gia Mỹ cho thấy sự phát triển của các phản ứng hóa học tiền sinh học trên sao Hỏa.

Khi phân tích một mẫu đá tại phòng thí nghiệm thu nhỏ, được tích hợp trên xe tự hành Curiosity, các nhà khoa học đã phát hiện các phân tử hữu cơ có kích thước lớn nhất từng được tìm thấy trên sao Hỏa.

Trong quá khứ, xe tự hành Curiosity từng phát hiện các phân tử hữu cơ nhỏ và đơn giản. Tuy nhiên, lần phát hiện này cho thấy các phản ứng hóa học trên sao Hỏa có thể đã tiến triển đủ cho khả năng hình thành sự sống.

Lấy được mẫu vật sao Hỏa, NASA đau đầu tìm cách đưa về Trái đất

NASA đang có hai lựa chọn để đưa các mẫu vật quan trọng từ sao Hỏa về Trái đất vào những năm 2030.