Với 459/459 đại biểu tán thành, nghị quyết được thông qua đã nhất trí việc cho phép Thủ tướng Chính phủ được quyết định việc bổ sung vốn cho ngân sách địa phương để thực hiện các dự án. 

Phân bổ vốn đầu tư công trung hạn cho dự án

Mức bố trí tối đa không vượt 215.350 tỉ đồng cho Hà Nội và không vượt 209.500 tỉ đồng cho TP.HCM trong các kỳ kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026 - 2030 và 2031 - 2035. Việc phân bổ này sử dụng từ nguồn tăng thu, tiết kiệm chi và các nguồn hợp pháp khác, huy động vốn ODA, vốn vay ưu đãi... 

HĐND TP có trách nhiệm cân đối, bố trí kế hoạch đầu tư công trung hạn, hằng năm vốn ngân sách địa phương làm cơ sở quyết định đầu tư và thực hiện đầu tư các dự án thuộc danh mục. Nguồn này sẽ từ vốn vay nước ngoài, trái phiếu chính quyền địa phương, tăng thu, tiết kiệm chi và các nguồn hợp pháp khác. 

Tương tự UBND TP được quyết định bố trí vốn từ ngân sách TP trong kế hoạch đầu tư công trung hạn và kế hoạch đầu tư công hằng năm, trước khi có quyết định đầu tư để phục vụ cho dự án đường sắt đô thị, dự án đường sắt đô thị theo mô hình TOD. Bao gồm chi cho chủ đầu tư, đào tạo nguồn nân lực, quản lý dự án, dịch vụ tư vấn, bồi thường tái định cư, truyền thông...

Về trình tự thủ tục, Quốc hội cho phép dự án đường sắt đô thị, dự án đường sắt đô thị theo mô hình TOD được thực hiện ngay việc lập, thẩm định, quyết định đầu tư dự án mà không phải thực hiện thủ tục lập, thẩm định, quyết định chủ trương đầu tư và các thủ tục khác có liên quan đến quyết định chủ trương đầu tư theo quy định. 

UBND TP được tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh phương án tuyến công trình, vị trí công trình trên tuyến đường sắt đô thị, quy hoạch khu vực TOD, bảo đảm đáp ứng về hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội...

Nhiều cơ chế đặc thù cho TP.HCM

Nghị quyết được thông qua cũng có quy định riêng về các cơ chế đặc thù cho TP.HCM. Cụ thể, trong khu vực TOD, UBND TP.HCM được thu và sử dụng 100% đối với các khoản thu để phát triển hệ thống đường sắt, giao thông công cộng và hạ tầng.

Bao gồm thu từ diện tích sàn xây dựng tăng thêm của dự án xây dựng công trình dân dụng, khai thác giá trị tăng thêm từ đất trong khu vực TOD và phí cải thiện hạ tầng.

UBND TP.HCM được vay thông qua phát hành trái phiếu chính quyền địa phương, các tổ chức tài chính, vay nước ngoài, với tổng mức dư nợ vay không vượt quá 120% số thu ngân sách. HĐND TP được chủ động quyết định cụ thể nguồn vay trong nước và nguồn vay lại. 

Về vấn đề này, trước khi các đại biểu bấm nút, trong báo cáo giải trình tiếp thu, Tổng thư ký Quốc hội Lê Quang Tùng cho biết có ý kiến đề nghị xem xét lại quy định trần dư nợ vay 120%. Bởi việc nâng từ 60% lên 120% đã là một bước tăng lớn, nên nếu tiếp tục cho phép điều chỉnh thì trần dư nợ sẽ mất ý nghĩa. 

Cần có cơ chế kiểm soát để tránh rủi ro nợ công và mất cân đối ngân sách trung ương; nên một số ý kiến đề nghị cần lập kế hoạch vay nợ hợp lý, lộ trình trả nợ rõ ràng và cơ chế chia sẻ nguồn thu với trung ương để bảo đảm cân đối tài chính. 

Theo ông Tùng, tại nghị quyết 98 về cơ chế đặc thù cho TP được Quốc hội thông qua đã cho phép tổng mức dư nợ vay không vượt quá 120% số thu ngân sách. Cùng với việc Chính phủ đề xuất điều chỉnh tăng trưởng 8%, nên hạn mức vay nợ của TP còn tiếp tục tăng thêm. 

Với trường hợp vượt quá 120% thì Quốc hội xem xét, điều chỉnh tăng mức dư nợ vay phù hợp theo nhu cầu thực tế.

Chính thức trình Quốc hội cơ chế đặc thù đường sắt đô thị, có 'gói riêng' cho TP.HCM

Với sáu cơ chế đặc thù, đặc biệt phát triển đường sắt đô thị, sẽ có gói chính sách được áp dụng riêng cho TP.HCM theo đề xuất của Chính phủ.