Trong suốt hành trình kéo dài hơn bốn thập kỷ, Studio Ghibli cùng đạo diễn Hayao Miyazaki đã tạo nên những bộ phim hoạt hình kinh điển như Spirited Away, My Neighbor Totoro hay Princess Mononoke.

Những tác phẩm này không chỉ định hình anime Nhật Bản hiện đại mà còn góp phần đưa văn hóa nước này ra thế giới. 

Nhưng ít ai biết rằng phía sau ánh hào quang ấy là những dự án dang dở - từng được ấp ủ, đầu tư và kỳ vọng nhưng cuối cùng lại không bao giờ đến được với khán giả.

1. Pippi Longstocking

Năm 1971, ngay sau khi rời hãng Toei Animation, Hayao Miyazaki đã đặt cược lớn vào việc chuyển thể bộ truyện thiếu nhi Pippi Longstocking của nhà văn Thụy Điển Astrid Lindgren thành loạt phim truyền hình hoạt hình. 

Ông cùng cộng sự thân thiết Isao Takahata và họa sĩ Yoichi Kotabe đã đích thân đến Thụy Điển để khảo sát bối cảnh và thuyết phục tác giả nhượng quyền.

Tuy nhiên, Lindgren từ chối thẳng thừng - thậm chí không đồng ý gặp mặt. Bà lo ngại về tính bạo lực thường thấy trong anime Nhật Bản vào thời điểm đó, và không tin tưởng Miyazaki, một cái tên còn quá mới với truyền thông phương Tây. 

Dự án lập tức bị khai tử, dù đã bước vào giai đoạn tiền sản xuất với nhiều bản vẽ và kịch bản sơ bộ. 

Dẫu vậy, hình bóng của Pippi sau này vẫn thấp thoáng trong các nhân vật nữ chính như Kiki trong Kiki's Delivery Service hay nữ hải tặc trong Castle in the Sky.

2. Sherlock Hound

Trong thập niên 1980, Miyazaki tham gia đạo diễn loạt phim truyền hình Sherlock Hound - phiên bản hoạt hình hóa của thám tử Sherlock Holmes với hình tượng chó săn. 

Sáu tập đầu tiên do chính Miyazaki chỉ đạo thực hiện, trước khi bị đình chỉ vì rắc rối bản quyền với phía Ý - đối tác trong dự án.

Mặc dù phía Nhật Bản đã mua bản quyền đầy đủ, quá trình đàm phán với di sản Sir Arthur Conan Doyle tại châu Âu diễn ra quá chậm, buộc đội ngũ phải tạm dừng sản xuất. 

Khi mọi chuyện được giải quyết, Miyazaki đã chuyển hướng sang thực hiện Nausicaä of the Valley of the Wind và cùng Takahata thành lập Studio Ghibli. 

Phải đến năm 1984, các tập phim đã hoàn thành mới được phát sóng tại Nhật và sau đó là quốc tế, tuy nhiên series này cũng không bao giờ được "rờ" tới nữa.

3. Border 1939

Trong số những dự án lớn chưa từng thấy ánh sáng, Border 1939 của đạo diễn Isao Takahata là một trường hợp đáng tiếc. 

Dựa trên tiểu thuyết The Border của Shin Shikata, phim lấy bối cảnh Seoul năm 1939 - khi Hàn Quốc bị Nhật chiếm đóng - và theo chân nhân vật Akio trong hành trình vượt biên giới, đối mặt với chủ nghĩa đế quốc và khủng hoảng bản sắc.

Takahata từng viết: "Tôi muốn đưa thế giới thực trở lại làm bối cảnh cho những câu chuyện phiêu lưu thay vì chỉ toàn thế giới tưởng tượng". 

Tuy nhiên, dự án phải dừng lại vĩnh viễn sau sự kiện Thiên An Môn năm 1989, khi các nhà sản xuất lo ngại phản ứng dư luận nếu phát hành phim có liên hệ đến Trung Quốc. Thay vì tiếp tục, Takahata chuyển sang đạo diễn Only Yesterday - một bộ phim nhẹ nhàng hơn về đời sống nông thôn Nhật Bản.

4. Boro the Caterpillar

Được thai nghén từ năm 1995, Boro the Caterpillar là một trong những dự án bị từ chối nổi tiếng nhất của Studio Ghibli. 

Miyazaki từng muốn biến câu chuyện về một con sâu nhỏ xíu thành phim hoạt hình dài. Tuy nhiên, nhà sản xuất Toshio Suzuki lo ngại việc thiếu vắng nhân vật con người sẽ khiến khán giả không thể đồng cảm.

Gần hai thập kỷ sau, khi Miyazaki tuyên bố nghỉ hưu, Suzuki đề xuất thực hiện Boro như một phim ngắn thử nghiệm với công nghệ hoạt hình máy tính. 

Miyazaki đồng ý, nhưng rồi lại nung nấu biến nó thành phim dài. Tuy nhiên, ông nhanh chóng bị cuốn hút bởi ý tưởng mới - The Boy and the Heron - nên Boro được hoàn thiện dưới dạng phim ngắn 14 phút, chỉ chiếu độc quyền tại Bảo tàng Ghibli từ năm 2018.

5. Parasyte, tiếc nuối lớn của Ghibli

Không nhiều người biết rằng Miyazaki từng quan tâm đến manga Parasyte - câu chuyện kinh dị nổi tiếng về ký sinh trùng ngoài hành tinh chiếm lấy cơ thể người.

Ông và Suzuki từng lên kế hoạch xin bản quyền chuyển thể, nhưng vấp phải rào cản lớn: quyền chuyển thể quốc tế đã thuộc về New Line Cinema (Mỹ), đơn vị giữ bản quyền nhưng không sản xuất gì trong suốt thời gian dài.

"Chúng tôi thực sự muốn làm Parasyte. Miyazaki rất thích truyện này", Suzuki chia sẻ trong một podcast năm 2015. "Nhưng quyền nằm ở nước ngoài, và điều đó giết chết dự án ngay lập tức." 

Đến khi bản quyền quay về Nhật vào năm 2013, hãng Madhouse đã nhanh tay giành lấy và thực hiện loạt anime lẫn hai phim điện ảnh. Giấc mơ Parasyte của Ghibli mãi mãi dang dở.

Những anime Hayao Miyazaki sản xuất trước Ghibli Studio có thể bạn chưa biết

Trước khi làm nên thương hiệu Studio Ghibli, đạo diễn huyền thoại Hayao Miyazaki đã để lại dấu ấn sâu đậm qua loạt dự án hoạt hình độc lập, từ cương vị họa sĩ cho đến đạo diễn - trong đó nhiều phim vẫn chưa từng phát hành trực tuyến.