Sau khi tiếp nhận đề xuất, đầu tháng 5-2025, UBND TP đã có văn bản chấp thuận việc Tập đoàn Vingroup nghiên cứu, lập hồ sơ đề xuất dự án đường sắt đô thị từ trung tâm TP.HCM đi Cần Giờ - Ảnh: CHÂU TUẤN
Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính vừa có công văn gửi Văn phòng Chính phủ, Bộ Xây dựng tham gia ý kiến về kiến nghị của UBND TP.HCM về bổ sung tuyến đường sắt kết nối trung tâm TP.HCM đến huyện Cần Giờ vào danh mục dự án được áp dụng cơ chế đặc thù đặc biệt của nghị quyết 188 về phát triển đường sắt đô thị tại TP Hà Nội và TP.HCM.
Dưới góc độ pháp lý, theo Bộ Tư pháp, nghị quyết số 188 có quy định cho phép Chính phủ quyết định điều chỉnh danh mục dự án dự kiến tại phụ lục trên cơ sở đề nghị của địa phương. Vì vậy, việc kiến nghị Chính phủ chấp thuận bổ sung tuyến đường sắt đô thị nêu trên vào danh mục dự án kèm theo nghị quyết 188 là đúng thẩm quyền.
Hiện nay Thủ tướng cũng giao TP.HCM khẩn trương tổ chức nghiên cứu triển khai, đồng thời kêu gọi nhà đầu tư, nhà thầu có năng lực tham gia đầu tư, báo cáo trong tháng 4-2025. Tuy nhiên nghị quyết 188 hiện chưa có cơ chế pháp lý cụ thể về nội dung trên mà mới chỉ quy định về huy động, bố trí nguồn vốn từ đầu tư công và huy động vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA), vốn vay ưu đãi nước ngoài để thực hiện các dự án.
Do vậy theo Bộ Tư pháp, trường hợp bổ sung dự án này vào danh mục kèm theo nghị quyết 188 với cơ chế thực hiện dự án sử dụng vốn đầu tư tư nhân, TP.HCM cần làm rõ thực hiện theo cơ chế nào để đảm bảo tính khả thi, hợp pháp trong thực hiện.
Theo Bộ Tư pháp, Bộ Xây dựng hiện đã trình dự thảo nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để đầu tư phát triển hệ thống đường sắt, trong đó tại phụ lục có dự án đường sắt đi Cần Giờ. Vì vậy Bộ Xây dựng đề nghị TP.HCM phối hợp Bộ Xây dựng để xử lý, đảm bảo hợp lý, khả thi, đúng quy định pháp luật.
Trong khi đó Bộ Tài chính cho hay Quy hoạch TP.HCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã xác lập quy hoạch nghiên cứu phát triển tuyến đường sắt đô thị tiềm năng kết nối với khu đô thị du lịch lấn biển Cần Giờ. Thủ tướng cũng đã chỉ đạo TP.HCM khẩn trương tổ chức nghiên cứu triển khai dự án.
Theo Bộ Tài chính, việc bổ sung tuyến đường sắt đô thị đi Cần Giờ vào danh mục dự án kèm theo nghị quyết 188 sẽ cho phép áp dụng các cơ chế chính sách đặc thù nhằm huy động mọi nguồn lực hợp pháp để triển khai đầu tư, rút ngắn tối đa trình tự, thủ tục, thời gian chuẩn bị đầu tư, tiến độ thực hiện...
Đồng thời phân cấp, phân quyền cho TP trong việc triển khai đầu tư đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế, đặc điểm và yêu cầu phát triển; phát huy tính chủ động, tích cực của địa phương. Từ đó góp phần đảm bảo hiệu quả và tiến trình đầu tư dự án theo chỉ đạo của Thủ tướng.
Bộ Tài chính đề nghị Bộ Xây dựng với vai trò là bộ chuyên ngành quản lý trực tiếp về giao thông vận tải phối hợp với TP.HCM đánh giá sự cần thiết, hiệu quả đầu tư dự án để báo cáo Chính phủ, Thủ tướng đưa vào danh mục dự án kèm theo nghị quyết 188.
Đồng thời làm rõ nguồn vốn và khả năng cân đối vốn để thực hiện dự án đảm bảo hiệu quả đầu tư tránh thất thoát, lãng phí, tham nhũng, tiêu cực trong đầu tư dự án. Bộ Tài chính đề nghị Bộ Xây dựng nghiên cứu, tổng hợp, báo cáo Thủ tướng xem xét, quyết định.
BÌNH LUẬN HAY