"Theo đề xuất của phía Mỹ, chúng tôi về cơ bản đã đạt được thỏa thuận tổ chức một cuộc gặp song phương cấp cao nhất trong những ngày tới, tức là cuộc gặp giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump" - ông Yuri Ushakov, trợ lý tổng thống Nga, thông báo vào ngày 7-8. 

Nếu diễn ra, đây sẽ là cuộc gặp thượng đỉnh trực tiếp đầu tiên giữa lãnh đạo Mỹ - Nga trong hơn 4 năm kể từ cuộc gặp giữa hai ông Biden - Putin tại Geneva (Thụy Sĩ) hồi tháng 6-2021.

Một chiến thắng với ông Putin?

Theo các nguồn tin được báo New York Times dẫn lại, ông Trump dự định gặp trực tiếp ông Putin sớm nhất là trong tuần tới và có kế hoạch tổ chức cuộc gặp ba bên với cả ông Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngay sau đó. 

Ông Trump đã tiết lộ kế hoạch này trong cuộc điện đàm vào ngày 6-8 với các lãnh đạo châu Âu, gồm cả ông Zelensky. Theo các nguồn tin, các cuộc gặp này dự kiến sẽ không có sự hiện diện của các đối tác châu Âu.

Khi được hỏi liệu Nga và Ukraine đã đồng ý tham gia cuộc gặp thượng đỉnh này chưa, ông Trump nói với các phóng viên vào ngày 6-8: "Có khả năng rất cao là họ sẽ đồng ý".

Nhà phân tích chính trị Volodymyr Fesenko, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu chính trị Penta ở Kiev, cho rằng ông Putin có thể đã đồng ý gặp trực tiếp ông Trump để tránh một cuộc đối đầu. 

"Ông ấy muốn giữ cánh cửa đàm phán luôn mở trong quá trình liên lạc với tổng thống Mỹ. Đối với ông Putin, việc công khai chấp nhận tối hậu thư (10 ngày) của ông Trump là điều không thể chấp nhận được. Làm như vậy sẽ cho thấy sự yếu đuối, coi như một thất bại rõ ràng", chuyên gia này nhận xét.

Việc lên kế hoạch gặp nhà lãnh đạo Nga cũng cho thấy ông Trump tin tưởng rằng sức thuyết phục cá nhân của mình, đặc biệt trong các cuộc gặp trực tiếp, là cách duy nhất để đạt được thỏa thuận. 

Trong khi đó, chỉ riêng cuộc gặp trực tiếp với ông Trump cũng sẽ là một chiến thắng đối với ông Putin. Bởi kể từ khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra vào tháng 2-2022, ông Putin đã bị phần lớn lãnh đạo các nước thành viên NATO cô lập và từ chối làm việc trực tiếp.

Thách thức đàm phán hòa bình

Ông Trump trong nhiều tháng qua đã gặp khó khăn trong việc đưa cuộc xung đột Nga - Ukraine đi tới hồi kết. Nhà lãnh đạo Mỹ đã cố tạo cơ hội để Nga quay lại bàn đàm phán với Ukraine, nhưng với tiến triển chậm chạp, ông Trump ngày càng thất vọng với Nga và đã công khai chỉ trích ông Putin, cho rằng nhà lãnh đạo Nga chỉ đang "câu giờ".

Theo tiết lộ của Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt vào ngày 6-8, "Nga đã bày tỏ mong muốn gặp Tổng thống Trump" và "Tổng thống Trump muốn cuộc chiến tàn khốc này chấm dứt". Bà nói: "Ông Trump sẵn sàng gặp cả Tổng thống Putin và Tổng thống Zelensky".

Phía ông Putin từ lâu cũng đã bày tỏ sẵn sàng gặp ông Trump. Hồi tháng 1, ông Putin nói hai nhà lãnh đạo Mỹ - Nga nên gặp mặt "để bình tĩnh trao đổi về tất cả lĩnh vực mà cả Mỹ và Nga đều quan tâm".

Có một điều dễ thấy là ông Trump thích tổ chức các cuộc gặp song phương khi giải quyết vấn đề. Trước đây, ông Trump đã có cuộc gặp riêng với ông Zelensky khi họ tới Vatican dự tang lễ Giáo hoàng Francis ở Rome hồi tháng 4.

Với cách làm việc như vậy, ông Trump cũng đã có ba cuộc gặp riêng với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un trong nhiệm kỳ đầu tiên. Ông Trump tin rằng mình có thể thuyết phục ông Kim từ bỏ vũ khí hạt nhân bằng cách hứa dỡ bỏ các lệnh trừng phạt, song đã không đạt được mục đích.

Các nguồn tin cho biết trong cuộc điện đàm với ông Trump vào ngày 6-8, một số lãnh đạo châu Âu đã tỏ ra ngạc nhiên trước kế hoạch tổ chức các cuộc gặp thượng đỉnh của nhà lãnh đạo Mỹ và sau đó bày tỏ hoài nghi kế hoạch có hiệu quả không. 

Các nước châu Âu vẫn đang ủng hộ Kiev trong lúc phối hợp tìm cách chấm dứt cuộc xung đột Nga - Ukraine.

Nga bình thản trước tối hậu thư của Tổng thống Mỹ Donald Trump?

Phản ứng bình thản của Nga trước tối hậu thư 50 ngày của Tổng thống Mỹ Donald Trump cho thấy Matxcơva tin rằng thời gian đang có lợi cho mình trong cuộc chiến tại Ukraine.