Sáng 18-6, thảo luận tình hình kinh tế - xã hội, thực hiện ngân sách nhà nước năm 2024 và những tháng đầu năm 2025, đại biểu Tô Thị Bích Châu (đoàn TP.HCM) đã nêu ra thực trạng vướng mắc của doanh nghiệp liên quan tới lĩnh vực thuế, thực hiện quyết toán thuế khi có hiện tượng cơ quan thuế không đủ người quyết toán. 

Gỡ vướng mắc trong làm thủ tục hành chính

"Điều này trái với việc ủng hộ kinh tế tư nhân phát triển, doanh nghiệp cần quyết toán thuế để kinh doanh, đấu thầu nhưng cơ quan thuế không đủ người" - bà Châu nêu quan điểm.

Qua tìm hiểu, đại biểu Bích Châu cho hay một số cơ quan thuế của địa phương nói các doanh nghiệp, đơn vị kinh doanh bị thanh tra, kiểm tra, kiểm toán nên cần các báo cáo về thuế. Hầu hết đây là doanh nghiệp lớn và phức tạp, nên cơ quan thuế cần phải tập trung xử lý.

“Có thực trạng doanh nghiệp có công văn đề nghị được quyết toán, nhưng phải xếp hàng. Trong khi tham gia kinh doanh thì không chờ đợi thời gian, nên mong Chính phủ, ngành thuế có hướng dẫn để doanh nghiệp tham gia hợp pháp, chính đáng” - bà Châu nói.

Cũng theo bà Châu, trong báo cáo kinh tế - xã hội chưa đánh giá tình trạng hiện nay, đặc biệt là tâm trạng xã hội sau khi sắp xếp bộ máy rất lớn như vừa qua. 

Bởi người dân quan tâm sau sắp xếp tổ chức bộ máy, lực lượng cán bộ sẽ được đánh giá bởi tiêu chí KPI. 

Nhưng làm sao để KPI đánh giá được năng lực cán bộ, “chạm” vào năng lực hoạt động công tác của cán bộ là vấn đề đặt ra.

Bà dẫn ra hai trường hợp là người dân cho thuê nhà, đóng tiền, đóng thuế dư. Vì vậy khi kết thúc hợp đồng, cần phải có chứng nhận thuế. Tuy vậy một người đi làm thủ tục mất ba tháng, một người đi tới gần một năm nhưng không nhận được chứng nhận này, với mức tiền thuế đóng dư không bao nhiêu - chỉ vài trăm ngàn đến 1-2 triệu đồng.

“Làm sao đánh giá KPI chạm vào năng lực và tâm sức cán bộ, giải quyết hiệu quả cho người dân. Tôi muốn phản ánh thực trạng để khi ta đưa ra KPI để đo lường năng lực, tâm huyết cán bộ phải chạm được mong muốn được làm việc của cán bộ, thì người dân mới tin việc sắp xếp chọn cán bộ là hiệu quả” - bà Châu nói.

Gỡ rào cản để bỏ tư duy không quản được thì cấm

Trước đó, đại biểu Tạ Thị Yên (Điện Biên) cho hay Chính phủ đã đề xuất Quốc hội nhiều chính sách liên quan đến hoạt động đầu tư, kinh doanh, đấu thầu, quản lý vốn nhà nước với tinh thần hết sức tích cực, khẩn trương, chuyển mạnh từ "tiền kiểm" sang "hậu kiểm". 

Từ đó giảm bớt rào cản hành chính, thúc đẩy phương pháp quản lý theo kết quả, từ bỏ tư duy "không quản được thì cấm", đồng thời vẫn bảo đảm tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hiệu quả.

Tuy nhiên đại biểu Yên cho rằng để các chính sách thực sự đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả, trong quá trình tổ chức thực hiện cần đặc biệt quan tâm tới tác động nhiều chiều. 

Đặc biệt cần lựa chọn phương pháp tiếp cận phù hợp, giải pháp xử lý linh hoạt, bảo đảm phát huy tối đa các tác động tích cực và hạn chế thấp nhất tác động không mong muốn.

Đại biểu dẫn dụ, trong quá trình đấu tranh với hàng giả, hàng nhái, gian lận thương mại và trốn thuế... chúng ta hoàn toàn ủng hộ việc xử lý nghiêm, kiên quyết. 

Tuy nhiên cần giải quyết tận gốc các nguyên nhân phát sinh như kiểm soát đầu vào, nguồn gốc sản phẩm, đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật để nâng cao ý thức tuân thủ trong xã hội.

"Nếu chỉ tập trung vào biện pháp xử phạt, kiểm tra hành chính mà thiếu kiểm tra đồng bộ giải pháp hỗ trợ, có thể dẫn đến tình trạng các tiểu thương, hộ kinh doanh nhỏ buộc phải ngừng hoạt động hoặc duy trì sản xuất một cách cầm chừng, đối phó" - đại biểu Yên nêu vấn đề. 

Đại biểu Quốc hội đề nghị giãn lộ trình bỏ thuế khoán với hộ kinh doanh

Trường hợp cần thiết, Chính phủ có thể trình Quốc hội xem xét, điều chỉnh phạm vi áp dụng, giãn lộ trình bỏ thuế khoán đối với hộ kinh doanh để bảo đảm tính khả thi.