Bác không có giấy khai sinh. Vậy mẹ tôi (em gái bác) có được thừa kế không?

- Luật sư Nguyễn Trọng Dần (Đoàn luật sư TP.HCM) trả lời:

Bác của bạn có để lại tài sản sau khi mất là sổ tiết kiệm 300 triệu đồng ở 2 ngân hàng. Như vậy sổ tiết kiệm này được xem là di sản thừa kế theo quy định của pháp luật.

Trong dữ liệu bạn đưa ra thì bác của bạn mất không để lại di chúc. Do đó di sản của bác sẽ được chia theo pháp luật.

Theo quy định tại điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 thì người thừa kế theo pháp luật bao gồm:

- Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.

- Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại.

Như vậy, do dữ liệu bạn cung cấp chưa đầy đủ về hàng thừa kế thứ nhất của bác, nên đặt trường hợp bác của bạn không còn ai thuộc hàng thừa kế thứ nhất và mẹ bạn thuộc hàng thừa kế thứ hai và là người duy nhất được hưởng di sản theo pháp luật.

Để mẹ bạn được thừa kế di sản của bác để lại thì theo quy định tại khoản 2, 3 điều 57 Luật Công chứng năm 2014 thì:

Trường hợp di sản là quyền sử dụng đất hoặc tài sản pháp luật quy định phải đăng ký quyền sở hữu thì trong hồ sơ yêu cầu công chứng phải có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản của người để lại di sản đó.

Trường hợp thừa kế theo pháp luật, trong hồ sơ yêu cầu công chứng phải có giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người để lại di sản và người được hưởng di sản theo quy định của pháp luật về thừa kế. Trường hợp thừa kế theo di chúc, trong hồ sơ yêu cầu công chứng phải có bản sao di chúc.

Công chứng viên phải kiểm tra để xác định người để lại di sản đúng là người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản và những người yêu cầu công chứng đúng là người được hưởng di sản; nếu thấy chưa rõ hoặc có căn cứ cho rằng việc để lại di sản và hưởng di sản là không đúng pháp luật thì từ chối yêu cầu công chứng hoặc theo đề nghị của người yêu cầu công chứng, công chứng viên tiến hành xác minh hoặc yêu cầu giám định.

Trong trường hợp này, do bác bạn không có giấy khai sinh cho nên mẹ bạn phải trích lục khai sinh của bác ấy hoặc đề nghị cơ quan công chứng xác minh tại nơi đăng ký khai sinh của bác bạn.

Hồ sơ chuẩn bị để khai nhận di sản thừa kế, gồm:

- Phiếu yêu cầu công chứng.

- Giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người để lại di sản và người yêu cầu công chứng nếu chia thừa kế theo pháp luật.

- Giấy chứng tử hoặc giấy tờ khác chứng minh người để lại di sản đã chết; Giấy đăng ký kết hôn của người để lại di sản, giấy xác nhận tình trạng hôn nhân (nếu có)…

- Các giấy tờ nhân thân: Chứng minh nhân dân, căn cước công dân hoặc hộ chiếu hoặc sổ hộ khẩu, sổ tạm trú… của người khai nhận di sản thừa kế.

- Các giấy tờ về tài sản: Sổ tiết kiệm…

Trường hợp không có di chúc hoặc có di chúc nhưng di chúc không ghi rõ cách phân chia di sản, bạn cần cung cấp thêm:

- Tờ tường trình và cam kết về quan hệ nhân thân.

- Giấy tờ chứng minh quan hệ nhân thân giữa người thừa kế theo pháp luật với người để lại di sản trường hợp không có di chúc: hộ khẩu, giấy khai sinh, tờ khai nhân khẩu.

Mời bạn đọc gửi câu hỏi để được luật sư tư vấn

Với đội ngũ các luật sư và chuyên gia pháp lý dày dạn kinh nghiệm trên tất cả các lĩnh vực như hôn nhân - gia đình, kinh doanh - thương mại, mua bán đất đai, sở hữu trí tuệ, lao động, hộ tịch, thừa kế..., chuyên mục Tư vấn pháp luật trên Tuổi Trẻ Sao sẽ giải đáp thắc mắc của bạn một cách nhiệt tình, nhanh chóng, chính xác, hiệu quả.

Bạn đọc vui lòng gửi câu hỏi (gõ bằng tiếng Việt có dấu, font chữ UNICODE) về Tuổi Trẻ Sao qua địa chỉ [email protected].

Bà tôi mất không để lại di chúc, vợ bác đòi chia đất được không?

Bà tôi đứng tên 1 mảnh đất và giờ bà đã mất. Bà có 2 người con trai là bố tôi và bác tôi (đã mất). Bà có nguyện vọng giữ mảnh đất đó làm nhà thờ nhưng do bà mất đột ngột nên không có di chúc.