Theo ước tính của Bộ Y tế, trung bình mỗi năm có khoảng 300.000 người từ nước ngoài đến Việt Nam khám, chữa bệnh.

Mở ra nhiều triển vọng

Mới đây, một ca can thiệp thông tim bào thai thành công cho sản phụ người Singapore do ê kíp bác sĩ Bệnh viện Nhi đồng 1 và Bệnh viện Từ Dũ (TP.HCM) thực hiện đã làm dấy lên sự quan tâm của cộng đồng y tế khu vực.

Sự thành công của ca mổ không chỉ cho thấy các bác sĩ Việt Nam đã tiếp cận, làm chủ và ứng dụng thành công kỹ thuật mới mà còn là "cú hích" thu hút người nước ngoài đến Việt Nam để khám và chữa bệnh.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đã gửi thư khen tới ê kíp và tập thể lãnh đạo hai bệnh viện. Theo bộ trưởng, thành công của kỹ thuật can thiệp tim bào thai đã mở ra nhiều triển vọng về sự phát triển kỹ thuật cao, kỹ thuật chuyên sâu trong khám chữa bệnh, tạo dựng niềm tin, hình ảnh và uy tín quốc tế cho nền y tế nước nhà.

Cách đây không lâu, tại Bệnh viện Xanh Pôn, một gia đình người Úc sinh sống tại Bali (Indonesia) đã đưa con gái 4 tuổi sang Việt Nam để được phẫu thuật nội soi một lỗ điều trị nang ống mật chủ - kỹ thuật hiện chỉ có hai trung tâm trên thế giới thực hiện thành công.

Sau ca mổ, cô bé nhanh chóng bình phục với vết mổ nhỏ, không để lại sẹo lớn, gia đình hoàn toàn hài lòng với lựa chọn đến Việt Nam.

Tại Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội), chị N.T.N.A. (30 tuổi, Việt kiều New Zealand) đã trải qua cuộc phẫu thuật tái tạo vùng tầng sinh môn và cơ thắt hậu môn sau ba lần mổ thất bại tại New Zealand. Ra viện khỏe mạnh sau 10 ngày, chị và chồng người Iran bày tỏ sự hài lòng tuyệt đối với chất lượng điều trị và sự tận tình của đội ngũ y bác sĩ.

Thời gian qua, Trung tâm phẫu thuật đại trực tràng - tầng sinh môn Bệnh viện Việt Đức đã tiếp nhận hàng loạt bệnh nhân từng điều trị không thành công ở Ba Lan, Hungary, Nhật Bản, Anh... đến điều trị rò hậu môn, áp xe hậu môn tại Việt Nam.

Những lý do thu hút nhiều người nước ngoài đến Việt Nam thực hiện các dịch vụ y tế là chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe đang được nâng cao, chi phí điều trị thấp hơn nhiều so với nước ngoài, tay nghề bác sĩ Việt Nam không thua kém bác sĩ ở các nước phát triển...

Trong đó, TP.HCM - địa phương chiếm hơn 40% khách nước ngoài sử dụng dịch vụ y tế trên cả nước - đang có tiềm năng lớn trong phát triển du lịch y tế nếu được quảng bá mạnh mẽ và có chính sách phù hợp.

Các bệnh viện đón đầu cơ hội

Việc ngày càng có nhiều người nước ngoài đến khám chữa bệnh đã mở ra cơ hội lớn cho du lịch y tế, một ngành còn nhiều dư địa phát triển tại Việt Nam. Để đón đầu xu thế này, các bệnh viện lớn đã và đang tích cực đào tạo nhân lực chất lượng cao, đầu tư cơ sở vật chất và thúc đẩy hợp tác quốc tế.

Trao đổi với Tuổi Trẻ ngày 1-6, ông Nguyễn Thanh Tuyên - phó viện trưởng Viện Y dược học dân tộc TP.HCM - cho biết viện đã triển khai du lịch y tế khoảng ba năm nay. Đây là một phần trong định hướng phát triển của viện nhưng hiệu quả của chương trình du lịch y tế cho đến nay còn hạn chế, chưa tương xứng với tiềm lực của đơn vị.

Thực tế dù viện luôn đồng hành với các chương trình quảng bá, giới thiệu của sở du lịch và các công ty lữ hành nhưng chủ yếu mới dừng lại ở việc tìm hiểu và giới thiệu, chưa có nhiều đoàn khách du lịch y tế đến hợp tác thực tế như mong muốn. Do lượng khách đoàn chưa được các công ty lữ hành khai thác, nên đơn vị chủ yếu đón tiếp khách cá nhân là chính.

Tuy nhiên, du lịch y tế vẫn là định hướng ưu tiên của viện trong thời gian tới, trong đó tập trung vào việc tìm kiếm tiếng nói chung với các công ty du lịch để đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách du lịch quốc tế.

Bên cạnh đó phát triển đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao, giao tiếp tốt, hỗ trợ trọn gói từ tiếp đón đến điều trị.

"Nhu cầu của du khách đến từ các quốc gia khác nhau có nhiều điểm khác biệt, tùy thuộc vào mô hình bệnh tật và nhu cầu chăm sóc hoặc mong muốn tìm hiểu về y học Việt Nam. Viện cần tiếp cận và đưa ra các mô hình hợp tác phù hợp với nhu cầu cụ thể của từng đoàn", ông Tuyên nói.

Lãnh đạo một bệnh viện chuyên khoa tuyến cuối ở TP.HCM có triển khai dịch vụ y tế cũng cho biết du lịch y tế còn khó phát triển ở bệnh viện công, với tỉ lệ người nước ngoài đến điều trị còn thấp. Du khách và bệnh nhân người nước ngoài vẫn có xu hướng đến các bệnh viện thẩm mỹ hoặc các trung tâm tư nhân lớn.

Là một bệnh viện chuyên khoa hạng 1, Bệnh viện Da liễu TP.HCM trở thành điểm đến tin cậy của khách hàng trong và ngoài nước trong điều trị các bệnh lý về da và thẩm mỹ.

BS Nguyễn Thị Phan Thúy - giám đốc bệnh viện - cho hay điểm thu hút lớn nhất của bệnh viện chính là chuyên môn vững vàng của đội ngũ bác sĩ được đào tạo chuyên sâu, kết hợp giữa y học hiện đại và công nghệ thẩm mỹ tiên tiến.

Hiện bệnh viện đang triển khai thêm các gói dịch vụ chuyên sâu như trẻ hóa toàn diện, chăm sóc da sau điều trị bệnh lý, làm đẹp kết hợp điều trị bệnh lý da và các liệu trình "du lịch y tế" dành riêng cho khách Việt kiều.

Còn tại Bệnh viện Trung ương quân đội 108, lãnh đạo bệnh viện cũng cho hay định hướng phát triển của bệnh viện trong thời gian tới là liên tục đẩy mạnh đào tạo, tăng cường hợp tác nghiên cứu, học tập nâng cao trình độ với hơn 40 nước và nhiều tổ chức quốc tế để tiếp thu kinh nghiệm, kỹ thuật và tinh hoa y học trên thế giới.

Theo đó những thành tựu của y học trong nước không chỉ đem lại cơ hội cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh mà còn thể hiện năng lực và nỗ lực hội nhập mạnh mẽ của nền y học Việt Nam với thế giới.

Bệnh viện Trung ương quân đội 108 phấn đấu trở thành địa chỉ khám chữa bệnh không chỉ uy tín và thân thiện với bộ đội và nhân dân mà còn đối với người nước ngoài thăm, sống và làm việc tại Việt Nam.

Việt Nam có đủ tài nguyên và khả năng

Giám đốc Sở Y tế TP.HCM Tăng Chí Thượng cho biết ngày càng nhiều du khách quốc tế đến Việt Nam khám chữa bệnh nhờ chất lượng dịch vụ tốt và chi phí cạnh tranh.

Bên cạnh đầu tư cơ sở vật chất, các bệnh viện tại TP.HCM đang nâng cao chất lượng chuyên môn, hướng đến tiêu chuẩn quốc tế, để các công ty bảo hiểm quốc tế ký hợp đồng, tạo điều kiện cho người nước ngoài đến điều trị.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, TS Vũ Nam - khoa du lịch và khách sạn Đại học Kinh tế quốc dân, nguyên phó vụ trưởng Vụ Thị trường du lịch, Tổng cục Du lịch - cho hay du lịch y tế (medical tourism) và du lịch sức khỏe/du lịch chăm sóc sức khỏe (health tourism/wellness tourism) đang là một trong những loại hình du lịch được quan tâm phát triển ở nhiều quốc gia trên thế giới.

Tại Việt Nam, chúng ta có đủ tài nguyên và khả năng phát triển cả hai loại hình du lịch này.

Các loại hình du lịch chăm sóc sức khỏe có thể kể đến như du lịch suối khoáng nóng, spa, thiền, dưỡng sinh đã trở nên rất phổ biến, tuy nhiên loại hình du lịch y tế liên quan đến việc khám và điều trị bệnh chuyên sâu thì còn nhiều dư địa phát triển trong thời gian tới.

Thứ nhất, hiện nay chúng ta có hệ thống bệnh viện hiện đại, nhiều bệnh viện đạt tiêu chuẩn quốc tế, đặc biệt ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM.

Thứ hai, đội ngũ bác sĩ của Việt Nam được đánh giá có tay nghề cao, ngang tầm trình độ trong khu vực và trên thế giới.

Thứ ba, ngoài tây y, Việt Nam còn có tiềm năng lớn cho du lịch chữa bệnh với y học và dược liệu cổ truyền như châm cứu hay sử dụng thuốc nam trong điều trị bệnh.

Cuối cùng, chi phí chữa bệnh ở Việt Nam còn rẻ hơn rất nhiều so với các quốc gia trong khu vực và trên thế giới.

Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030 cũng đã đặc biệt nhấn mạnh đến phát triển các sản phẩm du lịch có chất lượng, đa dạng và khác biệt, trong đó ưu tiên các loại hình du lịch gắn với sức khỏe như du lịch y tế, du lịch chăm sóc sức khỏe, nhằm tận dụng lợi thế tài nguyên thiên nhiên, văn hóa và phát huy giá trị bản sắc dân tộc.

Việt Nam cần làm gì để đón đầu xu thế?

TS Vũ Nam - khoa du lịch và khách sạn Đại học Kinh tế quốc dân - phân tích hiện nay, trên thế giới có một số mô hình du lịch, điển hình 4 mô hình du lịch y tế là: du lịch phẫu thuật thẩm mỹ, chăm sóc ngoại hình; điều trị các bệnh nặng, hiểm nghèo (như ung thư, tim mạch, cấy ghép nội tạng...); du lịch y tế kết hợp với du lịch nghỉ dưỡng và mô hình du lịch y học cổ truyền gắn với chăm sóc sức khỏe.

"Trong 4 mô hình nói trên, trừ mô hình liên quan đến phẫu thuật thẩm mỹ và chăm sóc ngoại hình, trước mắt có thể chúng ta chưa thể cạnh tranh được với các quốc gia như Thái Lan hay Hàn Quốc nhưng 3 mô hình còn lại, chúng ta hoàn toàn có thể cạnh tranh sòng phẳng với các nước khác về các điều kiện tự nhiên, khí hậu, nguồn dược liệu phong phú hay trình độ tay nghề của các bác sĩ Việt Nam", ông Nam phân tích.

Theo ông, Việt Nam có nhiều điều kiện và cơ hội để phát triển du lịch y tế kết hợp chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, để biến du lịch y tế và chăm sóc sức khỏe trở thành một sản phẩm chủ lực của ngành thì còn nhiều việc cần phải làm.

Thứ nhất, Việt Nam cần có một chiến lược rõ ràng về phát triển y tế và chăm sóc sức khỏe. Năm 2023, Bộ Y tế đã ban hành đề án Phát triển các loại hình dịch vụ, sản phẩm y dược cổ truyền phục vụ khách du lịch đến năm 2030.

"Tuy nhiên theo tôi, chúng ta cần một chiến lược rộng và đầy đủ hơn, bao quát được hết các mô hình mà tôi đã trình bày ở trên và có lộ trình phát triển rõ ràng cho từng mô hình cụ thể.

Để làm được điều này, ngành du lịch và ngành y tế cần có sự hợp tác chặt chẽ cũng như sự hỗ trợ và chỉ đạo chung từ Chính phủ.

Thứ hai, chúng ta cần có quy hoạch cụ thể các điểm đến, cơ sở y tế hay cơ sở dịch vụ phục vụ khách du lịch y tế và chăm sóc sức khỏe, trên cơ sở đó phát triển các sản phẩm du lịch chữa bệnh hay chăm sóc sức khỏe cụ thể.

Thứ ba, Nhà nước và doanh nghiệp cần phối hợp chặt chẽ hơn trong việc xúc tiến, quảng bá các sản phẩm, dịch vụ du lịch này, xây dựng thương hiệu Việt Nam là điểm đến du lịch chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe hàng đầu trong khu vực, đặc biệt là các lĩnh vực y tế hay dịch vụ chăm sóc sức khỏe mà Việt Nam đang có thế mạnh như các dịch vụ về nha khoa, chăm sóc sức khỏe bằng y học cổ truyền, phục hồi chức năng...", ông Nam đề xuất.

Phải có bệnh viện đạt ngang tầm khu vực, thế giới

Theo ông Dương Huy Lương - phó cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế), thống kê từ nhiều năm trước cho thấy người Việt Nam mỗi năm sẽ chi khoảng 2 tỉ USD để sang nước ngoài khám chữa bệnh, con số này có thể tăng lên thành 3 - 4 tỉ USD trong thời gian tới.

Do đó, các nhóm giải pháp để hướng đến mục tiêu trở thành trung tâm chăm sóc sức khỏe của khu vực ASEAN cần tập trung đẩy mạnh toàn diện trên nhiều yếu tố, từ đào tạo nhân lực y tế chất lượng cao, đầu tư cơ sở hạ tầng tốt, phát triển y tế chuyên sâu, du lịch y tế kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền, đẩy mạnh chuyển đổi số, nghiên cứu, phát triển, đổi mới sáng tạo, đơn giản hóa các thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động khám chữa bệnh, chi phí y tế cạnh tranh...

Ông Lương cũng cho biết Chính phủ đang khuyến khích các bệnh viện công lập cũng như các bệnh viện tư nhân phát triển thành những trung tâm y tế chuyên sâu, trong đó có bệnh viện đạt ngang tầm khu vực, thế giới.

Bộ Y tế đã xây dựng đề án "Khám, chữa bệnh chất lượng cao thu hút người nước ngoài và người có điều kiện chi trả khám, chữa bệnh ở Việt Nam".

Theo đề án này, hệ thống y tế trong nước sẽ phục vụ nhiều đối tượng. Vừa đảm bảo phục vụ khám chữa bệnh cho người dân, trong đó có đối tượng yếu thế, người nghèo, đồng thời đáp ứng mọi nhu cầu khám chữa bệnh chất lượng và kỹ thuật cao.

Bộ trưởng Bộ Y tế gửi thư khen ê kíp thông tim bào thai cho sản phụ Singapore

Tối 30-5, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan gửi thư khen tới ê kíp thực hiện thành công ca thông tim bào thai cho sản phụ Singapore và tập thể lãnh đạo Bệnh viện Nhi đồng 1, Bệnh viện Từ Dũ.