Theo CNN, tiền thuê nhà tăng cao, doanh thu thấp và sở thích ngày càng thay đổi của du khách - trong đó có thói quen chọn quán dựa vào các clip trên TikTok khiến nhiều cửa hàng cổ ở thành phố Amsterdam rơi vào tình trạng ế ẩm.

Thắng thời gian nhưng thua trend TikTok

Cửa tiệm bán trà và cà phê có tên gọi 't Zonnetje, nghĩa là "mặt trời nhỏ" trong tiếng Hà Lan, nằm trong một tòa nhà có từ thế kỷ 17. Chủ tiệm, bà Marie-Louise Velder, dự định sẽ đóng cửa vào cuối tháng 5 sau nhiều năm cố gắng duy trì.

Trang CNN nhận định, những tiệm gắn bó suốt nhiều thế kỷ như 't Zonnetje ngày càng khó trụ vững trước áp lực giá thuê, trong khi các quán ăn thời thượng nổi lên nhờ TikTok, tiệm bánh ngọt đại trà và cửa tiệm bán cần sa liên tục mọc lên phục vụ khách du lịch.

Kate Carlisle, đã sống tại Amsterdam tám năm và là một vị khách thân quen, cho biết việc tiệm đóng cửa sẽ là mất mát lớn cho thành phố.

"Đây là một di sản - từ tòa nhà, lịch sử phía sau nó, đến con phố", Carlisle nói. "Mọi người nên chung tay góp sức và làm tất cả những gì có thể để cứu lấy nơi này. Nếu không, Amsterdam rồi sẽ chỉ toàn những trung tâm thương mại vô hồn".

Các nhân viên cho rằng 't Zonnetje là một phần cốt lõi trong tinh thần của Amsterdam, không chỉ bán hàng mà còn là điểm gặp gỡ của cư dân và du khách, đồng thời lưu giữ hàng thế kỷ lịch sử. "Dĩ nhiên, Amsterdam có nhiều tiệm trà và cà phê khác, nhưng đa số đều phổ thông. Tiệm này thật sự rất đặc biệt".

Nỗ lực bảo vệ bản sắc văn hóa của Amsterdam

Bà Velder mua lại tiệm vào năm 1999 không có hợp đồng - "chỉ một cái bắt tay", bà kể. Những năm đầu tiên rất khó khăn nhưng Velder quyết tâm tìm hiểu ngành nghề và nhu cầu khách hàng càng nhiều càng tốt. Ban đầu, việc kinh doanh chỉ bắt đầu từ "một xô than, một xô nước và thảo mộc", Velder kể. "Rồi sau đó là trà… Rồi sau đó là cà phê".

Dần dần, bà bắt đầu ổn định, tạo dựng danh tiếng về chất lượng sản phẩm được nhập từ khắp thế giới. 

Trong quá khứ, tiệm từng có tới 350 loại trà - một số do chính bà pha chế theo "công thức bí mật". Nhưng hiện bà đã hạn chế nhập thêm hàng mới do kế hoạch đóng cửa. Hiện tiệm còn bán khoảng 15 loại cà phê.

Amsterdam, hiện đang trong đợt kỷ niệm 750 năm, đã vật lộn với bài toán bảo tồn lịch sử văn hóa của thành phố suốt nhiều năm. Tình trạng phát triển du lịch quá nhanh dẫn đến phát sinh nhiều tệ nạn.

Đáng buồn hơn cả, nhiều dịch vụ không lành mạnh lại là thứ thu hút du khách, khiến họ quay lưng trước các địa điểm mang ý nghĩa lịch sử lâu đời. Tháng 3-2023, cựu võ sĩ quyền anh người Mỹ Mike Tyson đã mở tiệm bán cần sa đầu tiên tại Amsterdam.

Trong thập kỷ qua, chính quyền thành phố cố gắng chuyển hướng du lịch, tập trung vào những du khách đến Amsterdam để thưởng lãm văn hóa và bảo tàng, thay vì tham gia các tệ nạn nổi tiếng nơi đây.

TikTok giúp dâu tây phủ sô cô la, mì buldak, matcha thành trào lưu; năm 2025 là năm giảm thịt?

Năm 2024 đánh dấu sự nở rộ của hàng loạt trào lưu ăn uống độc lạ, nếu ở Việt Nam, bánh than tổ ong, lạp xưởng nướng đá... gây sốt, thì trên thế giới những tín đồ ẩm thực lại mê món như dâu tây phủ sô cô la, mì buldak, matcha...