Cán bộ phường ở Đà Nẵng hỗ trợ người dân giải quyết thủ tục hành chính - Ảnh: TRƯỜNG TRUNG
Quy định trên nhận được sự đồng thuận từ dư luận xã hội và đội ngũ cán bộ, công chức - những người đang thực sự mong đợi một cơ chế khuyến khích lao động hiệu quả và ghi nhận sự cống hiến công bằng.
TS Phạm Đi (Học viện Chính trị khu vực III) gửi đến Tuổi Trẻ Online bài viết góp thêm góc nhìn về vấn đề này.
Thu nhập theo sản phẩm, hiệu quả công việc
Việc gắn thu nhập với hiệu quả công việc của công chức là một bước đi đúng hướng, mang tính khích lệ cao và thể hiện tư duy cải cách nền công vụ theo hướng hiện đại, hiệu quả, đề cao giá trị lao động.
Thay vì chỉ dựa vào vị trí hay thâm niên, việc gắn thu nhập với hiệu quả và sản phẩm công việc sẽ thúc đẩy động lực làm việc, khuyến khích sáng tạo, tinh thần đổi mới và ý thức trách nhiệm cá nhân.
Những quy định này đều hướng đến việc nâng cao chất lượng công vụ, tạo điều kiện để công chức giỏi cống hiến và có đời sống tốt hơn, hạn chế những biểu hiện trì trệ, thiếu trách nhiệm vẫn còn tồn tại trong hệ thống.
Công chức sẽ hết thời điểm danh để nhận lương, thay bằng làm tốt để nhận thưởng.
Để quy định thực sự đi vào cuộc sống, vẫn cần đặt ra một số câu hỏi lớn: Làm thế nào để đo lường hiệu quả công việc một cách công bằng, minh bạch, khách quan và phù hợp với từng vị trí?
Nguồn tài chính nào sẽ đảm bảo cho các khoản thu nhập bổ sung này trong điều kiện ngân sách còn nhiều khó khăn, chênh lệch giữa các đơn vị, địa phương?
Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá cụ thể
Theo tôi, cần có hệ thống giải pháp mang tính đồng bộ.
Hoàn thiện hệ thống đánh giá kết quả, sản phẩm công việc gắn với vị trí việc làm. Đây là nền tảng để việc chi trả thu nhập theo hiệu quả trở nên khách quan, công bằng.
Cụ thể, cần xây dựng các bộ tiêu chí đánh giá chi tiết cho từng nhóm công việc, trên cơ sở đầu ra, tiến độ xử lý, chất lượng công việc và mức độ hài lòng của người dân, tổ chức liên quan.
Đối với các vị trí chuyên môn có thể định lượng được như tiếp nhận hồ sơ, xử lý văn bản, thực hiện thanh tra, kiểm tra... cần triển khai hệ thống quản trị nhiệm vụ điện tử để lưu vết kết quả và kiểm chứng đầu việc.
Với những vị trí mang tính định tính cao như tham mưu chính sách, quản lý chiến lược, nên áp dụng các mô hình đánh giá 360 độ, hoặc thành lập hội đồng đánh giá nội bộ với cơ chế phản biện và tham vấn đa chiều.
Song song đó cần khuyến khích ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số và các phần mềm quản lý hiệu suất làm việc để theo dõi tiến độ nhiệm vụ theo thời gian thực, đồng thời minh bạch hóa đóng góp của từng cán bộ, công chức.
Phải bảo đảm nguồn tài chính bền vững và tránh gây bất bình đẳng giữa các cơ quan, đơn vị, địa phương. Với khối cơ quan hành chính nhà nước, cần có hướng dẫn cụ thể về phân bổ ngân sách cho các khoản thu nhập tăng thêm theo hiệu quả, bảo đảm tối thiểu sự cân đối giữa các nơi, nhất là những địa phương còn khó khăn.
Đối với các đơn vị sự nghiệp công lập có thu, nên cho phép sử dụng nguồn thu hợp pháp để chi trả thu nhập bổ sung có điều kiện, gắn trực tiếp với chất lượng, sản lượng công việc, đồng thời tránh tình trạng bình quân.
Đặc biệt, cần ngăn chặn nguy cơ nơi "giàu" chi mạnh, nơi "nghèo" không có khả năng chi, dẫn đến sự bất công về thu nhập trong ngành, ảnh hưởng đến động lực làm việc và sự gắn bó lâu dài của cán bộ, công chức ở vùng khó khăn.
Tăng cường giám sát, công khai và minh bạch trong toàn bộ quá trình đánh giá, chi trả thu nhập. Các cơ quan, đơn vị cần công khai định kỳ mức chi trả, tiêu chí đánh giá, danh sách cán bộ được hưởng thu nhập tăng thêm ngay tại nơi làm việc để tạo áp lực minh bạch và sự đồng thuận trong nội bộ.
Gắn thực thi các chính sách mới với trách nhiệm người đứng đầu và tinh thần đạo đức công vụ. Cần có quy định rõ trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức trong việc thực hiện chính sách, từ khâu phân bổ nguồn lực, đánh giá kết quả đến chi trả thu nhập và giải quyết các khiếu nại, kiến nghị phát sinh.
Bên cạnh yếu tố kỹ thuật và hành chính, cần nhấn mạnh vai trò của đạo đức công vụ trong việc thực hiện chính sách - làm sao để các chế độ đãi ngộ không bị lợi dụng.
Cải cách công vụ không chỉ là cải cách lương, mà tiên quyết hơn cả là cải cách cách nhìn nhận giá trị lao động công - để những người "gánh vác việc công" có thể yên tâm và sống xứng đáng với sự cống hiến của mình, góp phần hình thành một nền hành chính hiện đại, khoa học, phục vụ, hiệu quả.
BÌNH LUẬN HAY