Tổng thống Trump phát biểu tại sự kiện hôm 30-5 ở Pennsylvania - Ảnh: AFP
Tổng thống Trump ngày 2-6 một lần nữa khẳng định sẽ không cho phép Iran làm giàu uranium trong bất kỳ thỏa thuận hạt nhân nào giữa hai nước.
Trong khi đó, Tehran vẫn kiên quyết bảo vệ chương trình hạt nhân của mình với tuyên bố "hòa bình", yêu cầu Mỹ phải dỡ bỏ các lệnh trừng phạt gây tổn hại nghiêm trọng đến kinh tế Iran.
Iran khẳng định không có gì để giấu
"Trong thỏa thuận tiềm năng của chúng ta, chúng ta sẽ không cho phép bất kỳ việc làm giàu uranium nào", ông Trump tuyên bố trên mạng xã hội Truth Social.
Điều này đồng nghĩa với việc Washington sẽ không chấp nhận bất kỳ sự nhượng bộ nào cho phép Tehran tiếp tục chương trình làm giàu uranium trên đất Iran.
Trước đó, theo thông tin từ trang Axios, đề xuất mới nhất do Mỹ gửi cho Iran dự kiến cho phép Iran làm giàu uranium ở mức thấp trong một khoảng thời gian giới hạn, nhằm tạo điều kiện cho việc tái khởi động thỏa thuận.
Tuy nhiên đề xuất này nhanh chóng bị ông Trump bác bỏ. Ông chủ Nhà Trắng cũng đổ lỗi cho người tiền nhiệm Joe Biden về sự bế tắc hiện tại, nói rằng ông Biden "đáng lẽ phải ngăn Iran làm giàu uranium từ rất lâu rồi".
Tháng trước, đại diện của Mỹ trong các cuộc đàm phán hạt nhân, ông Steve Witkoff, cũng khẳng định rõ lập trường cứng rắn của chính quyền Washington: "Chương trình làm giàu uranium sẽ không bao giờ tồn tại ở Iran nữa. Đây là lằn ranh đỏ của chúng tôi. Không làm giàu", ông nói với Breitbart News.
Trong khi đó, Iran kiên quyết phản bác các cáo buộc của Mỹ và cộng đồng quốc tế, khẳng định họ "không có gì để giấu" về chương trình hạt nhân của mình.
"Nếu mục tiêu là tước bỏ các hoạt động hòa bình của Iran, chắc chắn sẽ không có thỏa thuận nào đạt được", Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi phát biểu tại Cairo sau cuộc gặp với Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) Rafael Grossi.
Từ trái sang phải: Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi, Ngoại trưởng Ai Cập Badr Abdelatty, Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi trong cuộc gặp tại Cairo hôm 2-6 - Ảnh: REUTERS
IAEA cảnh báo Iran
Báo cáo của IAEA vừa công bố cho thấy Iran đã tăng cường sản xuất uranium làm giàu lên mức 60%, gần với ngưỡng 90% cần thiết để chế tạo vũ khí hạt nhân.
Đây là mức làm giàu uranium cao nhất kể từ khi thỏa thuận hạt nhân năm 2015 được ký kết, khiến nhiều nước lo ngại về nguy cơ phổ biến vũ khí hạt nhân trong khu vực Trung Đông.
Ông Rafael Grossi nhấn mạnh "cần minh bạch hơn rất nhiều từ phía Iran", cho rằng chỉ có sự giải thích đầy đủ về các hoạt động làm giàu uranium mới có thể tạo dựng niềm tin cho cộng đồng quốc tế.
Ông cũng cho biết một số phát hiện trong báo cáo "có thể khiến một số người không thoải mái" và "đã quen với việc bị chỉ trích".
Tuy nhiên Iran đã bác bỏ báo cáo của IAEA, cảnh báo sẽ có hành động đáp trả nếu các nước châu Âu tiếp tục sử dụng báo cáo này như công cụ để tái áp đặt các lệnh trừng phạt hạt nhân đối với quốc gia này.
Trong bối cảnh đó, Ngoại trưởng Ai Cập Abdel Fattah al-Sisi kêu gọi các bên hạ nhiệt căng thẳng và tránh một cuộc chiến tranh toàn diện tại khu vực.
Ngày 31-5, Mỹ đã gửi đề xuất cho Iran với hy vọng có thể đạt được một thỏa thuận được cho là "chấp nhận được" và "phù hợp lợi ích tốt nhất của Tehran".
Tờ New York Times dẫn lời các quan chức am hiểu về các cuộc trao đổi ngoại giao, cho biết đề xuất này yêu cầu Iran ngừng toàn bộ việc làm giàu uranium và đề xuất thành lập một nhóm khu vực để sản xuất điện hạt nhân, nhằm làm giảm căng thẳng trong khu vực.
BÌNH LUẬN HAY