Họ chính là người làm ngành công tác xã hội, đang làm việc một cách lặng thầm tại các bệnh viện.

Chỗ dựa của bệnh nhân yếu thế

Trong một lần tái khám ca bệnh nhi không có hậu môn phải đeo hậu môn nhân tạo đầu năm 2025, các bác sĩ phát hiện bé P.T.M. (2 tuổi) mắc bệnh tim bẩm sinh nặng. Nếu không nhanh chóng điều trị, cơ hội sống chỉ tính bằng ngày.

Vợ chồng chị P.T.T.T. (41 tuổi, Hậu Giang) - cha mẹ bé M. - dù phải thiếu trước hụt sau nhưng vẫn khăn gói vượt hàng trăm cây số đưa con đến Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM) thăm khám, lúc nghe tin như muốn chết lặng.

Bởi thu nhập chính của gia đình phụ thuộc vào công việc bán vé số, số tiền kiếm được chỉ 100.000 - 200.000 đồng/ngày. Dù đã vay mượn hàng xóm, người thân, nhưng vét hết của cải hai vợ chồng cầm vỏn vẹn chưa đến 10 triệu đồng đưa con đi viện.

"Bác sĩ thông báo con bệnh tim nặng quá phải mổ, tiền viện phí khoảng 50 triệu đồng. Chạy lo ăn từng bữa ở nhà cũng đã khó khăn, huống chi tìm được số tiền lớn như vậy. Tôi đã tính đến chuyện ẵm con về", chị T. xúc động nói.

Khi được các bác sĩ, điều dưỡng hướng dẫn đến phòng công tác xã hội (CTXH) của bệnh viện để được hỗ trợ, chị T. gieo lên tia hy vọng cuối cùng. 

Sau khi biết được hoàn cảnh của gia đình, chỉ chưa đầy một tháng, dưới sự kêu gọi của phòng công tác xã hội, các nhà hảo tâm đã hỗ trợ cho bé M. số tiền hơn 40 triệu đồng. Gánh nặng viện phí đã giảm bớt phần nào, chị T. an tâm điều trị cho con, cánh cổng sự sống mới mở ra với bé thêm lần nữa.

Bé M. là một trong nhiều bệnh nhân được phòng công tác xã hội của bệnh viện kêu gọi nhà hảo tâm hỗ trợ. Rất nhiều bệnh nhân nghèo số tiền viện phí lên đến hàng chục tỉ đồng. 

Đây còn là nơi tiếp nhận trang thiết bị y tế từ xe lăn, giường bệnh, máy siêu âm... của các tổ chức từ thiện đóng góp cho bệnh viện.

Hơn 6 năm gắn bó với nơi này, chị Nguyễn Thị Cúc (35 tuổi) nhớ lại vào những năm sinh viên, khi đang theo chuyên ngành công tác xã hội tại trường học ở TP.HCM, chị có cơ duyên vào bệnh viện tham gia hoạt động tình nguyện hỗ trợ bệnh nhi vẽ tranh, tô màu.

Chứng kiến nhiều em có hoàn cảnh khó khăn, đa phần là người bệnh từ các tỉnh đổ về để lại nhiều suy tư cho chị. Sau khi biết bệnh viện có thi tuyển nhân viên, điều này thôi thúc chị theo ngành để làm điều gì đó ý nghĩa.

Vậy là từ nhiều năm qua, chị cùng các đồng nghiệp tham gia hỗ trợ hàng trăm bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn. Có những bệnh nhân nghèo dù được bảo hiểm thanh toán, nhưng nhiều kỹ thuật khó chi phí lên đến hàng tỉ đồng. Mới đây nhất, phòng công tác xã hội đã đứng ra kêu gọi cho hai bệnh nhi thay van tim qua da với chi phí 600 triệu đồng mỗi ca.

"Điều tôi luôn suy tư và đau đáu nhất là khó khăn khi kết nối nhà hảo tâm vì không phải lúc nào cũng có người hỗ trợ. Có những trường hợp bệnh nhân cần số tiền quá lớn, mà thời gian lại cấp bách, nên khó khăn trong việc tìm kiếm nhà hảo tâm hỗ trợ kịp thời", chị Cúc tâm sự.

Nhân viên công tác xã hội là "mắt xích" không thể thiếu trong điều trị cho bệnh nhân

Từng tham gia những chuyến công tác tại các tỉnh vùng sâu, vùng xa chứng kiến người bệnh có hoàn cảnh khó khăn, năm 2008, khi Đơn vị Y xã hội Bệnh viện Chợ Rẫy (nay là phòng CTXH) chính thức được mở ra, ThS Lê Minh Hiển - hiện là trưởng phòng công tác xã hội - đã quyết tâm gắn bó ở nơi này.

Với đặc thù bệnh viện tuyến cuối, nơi tiếp nhận những người bệnh nặng từ các tỉnh phía Nam, do vậy không hề hiếm gặp các gia đình có hoàn cảnh khó khăn.

Không chỉ riêng kêu gọi viện phí cho người bệnh, bộ phận công tác xã hội của bệnh viện còn đảm nhận thêm 20 hoạt động như: hướng dẫn người bệnh và thân nhân khám chữa bệnh, hỗ trợ BHYT cho người nghèo, chăm sóc sức khỏe tinh thần cho bệnh nhân...

Với ThS Hiển, khó khăn lớn nhất với người làm công tác xã hội trong bệnh viện là nhiều cô bác chưa quan tâm đến sức khỏe, có những trường hợp biết bệnh nhưng không đi khám vì khó khăn, phải "chạy ăn từng bữa". Nhiều cô bác không mua bảo hiểm y tế phòng ốm đau, bệnh tật, do vậy khi đổ bệnh khó khăn chồng chất khó khăn.

Năm 2020, thầy giáo Danh Văn (30 tuổi) dạy học ở quần đảo Hải Tặc (tỉnh Kiên Giang), bị bệnh máu khó đông, nhập viện Chợ Rẫy. Đây là ca hiếm trong bệnh lý máu khó đông. 

Để cứu sống thầy Văn cần sử dụng loại thuốc chuyên ngành rất đắt tiền. Nếu không được sử dụng loại thuốc đó, khả năng mất máu và cắt chi rất lớn.

Kinh phí chữa trị rất lớn dù đã có bảo hiểm y tế. Tổng chi phí là 8,9 tỉ đồng. Bảo hiểm đã thanh toán gần hết, chỉ còn lại chi phí ngoài bảo hiểm là 1,4 tỉ. 

Với gia đình người thầy giáo trẻ, 1,4 tỉ đồng là số tiền ngoài sức của họ dù đã cầm đất, bán đất cũng chỉ được gần 300 triệu đồng.

Nhưng sau lời kêu gọi giúp đỡ, trong 45 ngày, phòng công tác xã hội đã nhận được 1,1 tỉ đồng gửi về giúp Danh Văn. Thầy giáo trẻ hồi phục dần và đã xuất viện giữa tháng 2-2020.

"Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc từng nói "Bác sĩ chữa cái đau nhưng không thể chữa được cái khổ", người làm công tác xã hội sẽ là người giúp sức hỗ trợ "cái khổ" của người bệnh.

Công tác xã hội trong bệnh viện sẽ cùng với các bác sĩ để hỗ trợ cho cái đau, cái khổ của người bệnh, đây cũng là mắt xích trong quá trình điều trị cho người bệnh. Phải hiểu điều này thì người làm công tác xã hội mới gắn bó được với nghề", ThS Hiển trải lòng.

Những 'chiến sĩ thầm lặng' ở phòng hồ sơ nghiệp vụ công an

Không xuất hiện trên tuyến đầu, không trực tiếp đối mặt với tội phạm, không tiếng súng nhưng cán bộ hồ sơ nghiệp vụ công an chính là "hậu phương" vững chắc, cung cấp tài liệu quan trọng để mỗi chuyên án khép lại, công lý được thực thi.