Nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương là một trong những nhà lãnh đạo của Nhà nước Việt Nam. Ông từng giữ chức chủ tịch nước từ năm 1997 đến năm 2006. Lúc sinh thời, ông luôn có mối liên hệ sâu sắc với quê hương xã Phổ Khánh, thị xã Đức Phổ, Quảng Ngãi - nơi ông sinh ra và lớn lên.

Quan tâm sự đoàn kết, gần dân

Ông Huỳnh Quý, nguyên bí thư Huyện ủy Đức Phổ (nay là thị xã Đức Phổ), bồi hồi khi kể về cố Chủ tịch nước Trần Đức Lương. Từ khi còn là cán bộ cho đến khi là lãnh đạo Đức Phổ, ông Quý gặp chú Lương rất nhiều lần.

"Khi làm lãnh đạo huyện, tôi gặp chú Trần Đức Lương và đại diện Thường trực Huyện ủy báo cáo chú bảy lần. Tôi nhớ lần đầu tiên, trong phát biểu tôi nói: "Kính thưa nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch nước" và đọc văn bản chuẩn bị để chính xác số liệu kinh tế - xã hội. Lập tức chú Lương nói: "Quý ơi, báo cáo gì thì gần dân, sát dân, sát cơ sở và đời sống hiện giờ thế nào, sắp tới dân cần gì thôi". Từ đó tôi thay đổi cách xưng hô chú - cháu", ông Quý nhớ lại.

Ông Quý bảo rằng biết ai cũng có hạn kỳ đời người. Nhưng khi nghe tin nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương từ trần, bản thân ông Quý không đành lòng. Là Chủ tịch nước nhưng mỗi lần về quê, Chủ tịch nước Trần Đức Lương giữ vai trò là người con của vùng đất này, thay vì một vị lãnh đạo cấp cao.

Ông Quý nhớ cứ mỗi năm Chủ tịch nước về quê một lần. Càng về sau, sức khỏe càng yếu. Vậy nhưng lần nào về cũng ghé Thường trực Huyện ủy dặn dò các thế hệ lãnh đạo địa phương.

"Điều chú Lương mong muốn lớn nhất là sự đoàn kết của huyện. Lần nào chú cũng dặn dò không đoàn kết thì không làm được gì cả. Chú dặn đất nước giành được độc lập cũng nhờ tinh thần đoàn kết, quân dân như một. Bước vào thời bình, phát triển kinh tế cũng phải lấy dân làm gốc. Hành trình - đích đến của lãnh đạo từ Trung ương đến địa phương là phải nêu cao tinh thần trách nhiệm với dân trong vai trò được nhân dân tin tưởng giao phó", ông Quý kể.

Có những điều rất dung dị, như bữa cơm thân mật với cán bộ huyện Đức Phổ, Chủ tịch nước Trần Đức Lương luôn yêu cầu món quê là lòng cá ngừ. Dù sức khỏe không cho phép dùng nhưng lúc mọi người ăn, ông Lương kể về một thời gian khổ nhất, ông gắn bó với món ăn ấy.

Điều ông Quý thêm kính phục nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương chính là tấm lòng vì đại cục. Phổ Khánh - quê của ông Lương - là xã nghèo nhất huyện nhưng chưa khi nào ông Lương có ý căn dặn tập trung nguồn lực cho quê mình.

"Lúc nào chú Lương cũng dặn tôi phải phân bổ nguồn vốn đầu tư công đến nơi cần nhất, cho xứng đáng từng đồng", ông Quý kể.

Dõi theo sự phát triển của quê hương

Nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương sinh ngày 5-5-1937 tại xã Phổ Khánh, huyện Đức Phổ (nay là thị xã Đức Phổ) - một vùng đất giàu truyền thống cách mạng, nơi sản sinh ra nhiều anh hùng, liệt sĩ đã dũng cảm ngã xuống để bảo vệ nền độc lập của dân tộc.

Ông lớn lên trong bối cảnh đất nước còn chiến tranh, điều này ảnh hưởng mạnh mẽ đến tư tưởng và con đường cách mạng của ông sau này.

Ông Đỗ Tâm Hiển, bí thư Thị ủy Đức Phổ, thông tin: Trong suốt thời gian giữ cương vị lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương nhiều lần trở về thăm quê nhà, thể hiện sự quan tâm sâu sắc đến đời sống của người dân địa phương. Ông thường xuyên theo dõi, hỗ trợ các chương trình phát triển kinh tế, giáo dục và hạ tầng cho tỉnh Quảng Ngãi nói chung và thị xã Đức Phổ, xã Phổ Khánh nói riêng.

Sau khi nghỉ hưu, ông cũng luôn quan tâm, dõi theo sự phát triển của quê hương. Những năm gần đây, mặc dù tuổi cao, sức yếu, nhưng mỗi khi Tết đến xuân về, ông vẫn tranh thủ thời gian từ Hà Nội về thăm, chúc Tết Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thị xã Đức Phổ.

"Mỗi lần như vậy, nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương luôn ân cần thăm hỏi, dặn dò các thế hệ lãnh đạo của thị xã Đức Phổ phải luôn gần dân, sát dân, phát huy truyền thống của quê hương anh hùng, phát huy hơn nữa những kết quả đạt được, vượt qua khó khăn, thử thách để xây dựng thị xã ngày càng giàu mạnh. Mục tiêu cao nhất là phải làm sao để đời sống của người dân ngày càng được ấm no, hạnh phúc, hiện đại…", ông Hiển nói.

Hay tin Chủ tịch nước Trần Đức Lương từ trần, Thị ủy Đức Phổ có những dòng đầy cảm động: "Hôm nay, cán bộ và nhân dân thị xã Đức Phổ, Quảng Ngãi kính cẩn cúi đầu tiễn biệt cố Chủ tịch nước Trần Đức Lương về với thế giới người hiền. Khắc ghi lời dặn dò của bác, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thị xã Đức Phổ nguyện một lòng đoàn kết, vượt qua mọi khó khăn để xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh, nghĩa tình, xứng đáng với sự mong muốn, tin cậy của bác...".

Mấy ngày qua, người dân và Đảng, chính quyền thị xã Đức Phổ và xã Phổ Khánh đang tập trung lo công tác tiền trạm và hậu cần, sẵn sàng đón người con ưu tú của quê hương về nơi an nghỉ cuối cùng.

Nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương từ trần

Nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương từ trần hồi 22h51 ngày 20-5 tại nhà riêng, hưởng thọ 88 tuổi.