Đặc biệt, sau chuyến thị sát các dự án trọng điểm ở phía Nam đầu xuân, Thủ tướng Chính phủ đã giao các bộ ngành cùng với tỉnh Đồng Nai và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nghiên cứu nâng cấp quốc lộ 51 thành cao tốc đô thị để tăng năng lực thông hành, giảm ùn tắc và tai nạn.

Quốc lộ thành đường cao tốc đô thị, có gì khác?

Quốc lộ 51, tuyến huyết mạch nối Đồng Nai với Bà Rịa - Vũng Tàu, hiện có 6 làn xe với bề rộng mặt đường từ 37 - 40m.

Tuy nhiên, sau thời gian dừng thu phí, tuyến đường này đã quá tải và xuống cấp nghiêm trọng. Trong thời gian tới, khi cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu và sân bay Long Thành đi vào hoạt động, lưu lượng phương tiện sẽ tăng đột biến, khiến tình trạng ùn tắc càng trở nên trầm trọng.

Vì vậy, việc sớm đầu tư nâng cao năng lực lưu thông trên quốc lộ 51 là rất cấp bách.

Sau chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Giao thông vận tải vừa có công văn gửi UBND tỉnh Đồng Nai và UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu về việc nghiên cứu phương án nâng cấp tuyến đường này.

Với hợp đồng BOT cũ với nhà đầu tư là Công ty cổ phần Phát triển đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu (BVEC), bộ đang chỉ đạo các cơ quan đơn vị liên quan xử lý dứt điểm các vướng mắc, phối hợp với các cơ quan xác lập sở hữu toàn dân, bàn giao tuyến quốc lộ để hai địa phương quản lý theo quy định của Luật Đường bộ năm 2024.

Theo Bộ Giao thông vận tải, tại Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, quốc lộ 51 được quy hoạch có điểm đầu tại quốc lộ 1 (TP Biên Hòa, Đồng Nai) và điểm cuối tại TP Bà Rịa (Bà Rịa - Vũng Tàu) với chiều dài khoảng 64 km.

Theo quy định, đường cao tốc đô thị được phân loại là đường đô thị và thuộc hệ thống đường địa phương.

Trường hợp nghiên cứu phương án nâng cấp thành đường cao tốc đô thị, quốc lộ 51 sẽ không còn trong quy hoạch mạng lưới đường bộ và được chuyển thành đường địa phương do UBND cấp tỉnh chịu trách nhiệm quản lý.

Việc quy hoạch quốc lộ 51 thành đường cao tốc đô thị sẽ được thực hiện trong quy hoạch tỉnh và quy hoạch chung các đô thị có liên quan của hai tỉnh.

Để thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Giao thông vận tải đề nghị tỉnh Đồng Nai phối hợp với tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu rà soát quy hoạch các tỉnh và quy hoạch chung các đô thị có liên quan để nghiên cứu, đề xuất nội dung phương án nâng cấp quốc lộ 51 thành đường cao tốc đô thị (bao gồm phương án quy hoạch, phương án đầu tư và đề xuất, kiến nghị).

Kết quả nghiên cứu, đề xuất phương án gửi về Bộ Giao thông vận tải trước ngày 30-3 tới để tổng hợp báo cáo Thủ tướng.

6km đường trên cao

Cùng tham gia đề xuất hướng tăng năng lực lưu thông cho tuyến quốc lộ này, Công ty cổ phần Đầu tư hạ tầng kỹ thuật TP.HCM (CII) có đề xuất làm một đoạn đường trên cao ở khu vực có lưu lượng xe lớn là từ ngã tư Vũng Tàu đến Cổng 11 dài... gần 6km với 6 làn xe, bề rộng mặt đường 27,25m.

Hai nút giao trên tuyến gồm: ngã tư Vũng Tàu và Cổng 11 cũng được xây dựng hoàn chỉnh. Phần đường bên dưới sẽ giữ nguyên hiện trạng rộng 37 - 41m, đảm bảo 4 làn xe cơ giới và 2 làn xe hỗn hợp, điều chỉnh lại cơ cấu mặt cắt ngang để bố trí trụ cầu cạn.

Tổng mức đầu tư dự án bao gồm lãi vay trong thời gian xây dựng là 14.016 tỉ đồng. Thời gian thu phí hoàn vốn khoảng 24 năm (từ 2029 - 2052), thời gian xây dựng từ 2026 - 2028.

Khi đó, phương tiện di chuyển trên quốc lộ 51 sẽ có hai lựa chọn: nếu đi đường bên dưới thì không mất phí nhưng tốc độ di chuyển chậm hơn do có nhiều điểm giao cắt; nếu đi đường trên cao, dù phải trả phí nhưng không bị cản trở bởi giao cắt, tốc độ cao, giúp tiết kiệm đáng kể thời gian di chuyển.

Phải xử lý xong hợp đồng BOT cũ

Tuy nhiên dù phương án nào, kể cả mở rộng nâng cấp cả tuyến quốc lộ 51, có hai việc cần xử lý là sớm bàn giao quốc lộ về cho địa phương quản lý và phải xử lý dứt điểm hợp đồng BOT với nhà đầu tư là BVEC.

Bởi kể từ khi dừng thu phí đến nay đã trải qua 2 năm nhưng Cục Đường bộ Việt Nam vẫn chưa giải quyết dứt điểm tồn tại để làm cơ sở xác lập sở hữu toàn dân dự án này.

Trong kết luận được đưa ra vào tháng 1-2025, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Trần Hồng Minh thống nhất về sự cần thiết nghiên cứu phương án đầu tư đường trên cao dọc theo quốc lộ 51, đoạn từ nút giao ngã tư Vũng Tàu đến nút giao Cổng 11.

Bộ cũng đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai căn cứ Luật Đường bộ và các văn bản hướng dẫn liên quan để triển khai đầu tư xây dựng theo thẩm quyền ngay sau khi được bàn giao quốc lộ 51.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh Đồng Nai nghiên cứu bổ sung quy hoạch đường trên cao vào Quy hoạch chung xây dựng TP Biên Hòa theo hướng đường cao tốc đô thị để làm cơ sở triển khai thực hiện.

Bộ cũng giao Cục Đường bộ Việt Nam xử lý dứt điểm các vướng mắc liên quan đến hợp đồng BOT cũ, phối hợp với các cơ quan liên quan xác lập sở hữu toàn dân và bàn giao quốc lộ 51 cho tỉnh Đồng Nai quản lý, hoàn thành trước ngày 30-4 tới.

Trao đổi với Tuổi Trẻ ngày 27-2, ông Võ Tấn Đức, chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, cho biết: "Phải xử lý xong hợp đồng BOT cũ trên quốc lộ 51 hiện hữu.

Việc này Bộ Giao thông vận tải đã đôn đốc để sớm thực hiện các dự án hạ tầng kết nối.

Hiện bộ cũng đồng ý cho Đồng Nai làm hai nút giao ở ngã tư Vũng Tàu và nút giao Cổng 11 ở khu vực TP Biên Hòa để giảm ùn tắc giao thông và kết nối vào cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu".

Ông Võ Tấn Đức cũng cho hay tỉnh đã chỉ đạo các ngành liên quan rà soát quy hoạch, vốn đầu tư các dự án mà Bộ Giao thông vận tải đã cho chủ trương thực hiện.

Tìm phương án nâng cấp quốc lộ 51 thành đường cao tốc đô thị

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Giao thông vận tải đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai và Bà Rịa - Vũng Tàu nghiên cứu, đề xuất phương án nâng cấp quốc lộ 51 thành đường cao tốc đô thị.