06/03/2025 11:59 GMT+7

Muốn ghen văn minh cũng phải học

Ghen vốn là chuyện muôn thuở. Nhưng ghen sao cho văn minh để giữ được người thương của mình và nhất là không vi phạm pháp luật? Đây cũng là vấn đề được nhắc đến nhiều sau những vụ ghen tuông ồn ào dư luận và nhiều tranh cãi thời gian qua.

Ghen cũng được nhưng phải văn minh - Ảnh 1.

Tình yêu cần được nuôi dưỡng bằng sự kết nối, sẻ chia cùng nhau chứ không phải nuôi lớn trong sự ghen tuông - Ảnh: Q.ĐỊNH

Cùng với sự cộng hưởng từ mạng xã hội, chuyện ghen tuông vốn không mới, nhưng lại dễ trở thành đề tài bàn tán. Tiến sĩ xã hội học, thạc sĩ tâm lý trị liệu Phạm Thị Thúy (giảng viên Học viện Hành chính quốc gia TP.HCM) cùng trò chuyện với Tuổi Trẻ về câu chuyện này. Bà Thúy nói:

- Ghen là cơ chế tâm lý hết sức tự nhiên của con người.

Nhu cầu gắn bó muốn thuộc về ai đó, mong ai đó thuộc về mình ngay từ nhỏ mỗi người đã có. Ngay từ lúc còn là đứa trẻ, người ta đã không muốn chia sẻ hay mất đi người quan trọng với mình.

Đây là cơ chế phòng vệ mang tính bản năng, nhất là yêu với sự gắn kết riêng tư, sâu sắc. Và vì yêu nên ta luôn muốn người đó chỉ là của riêng mình, chuyện ghen càng trở nên sâu sắc.

Ghen mang tính bản năng nhưng không phải muốn ghen như thế nào cũng được. Bởi được giáo dục, có nhân cách và văn hóa nên mọi hành xử của chúng ta cần dựa trên sự hiểu biết, rèn luyện, đạo đức chứ không thể thái quá, hại mình và hại người.

TS PHẠM THỊ THÚY

Học kiểm soát, học giao tiếp để ghen văn minh 

* Ghen văn minh chắc không phải là điều mới vì được đề cập nhiều rồi. Theo bà, ghen thế nào mới gọi là văn minh?

Ghen cũng được nhưng phải văn minh - Ảnh 2.

TS PHẠM THỊ THÚY

- Đúng là khi ghen, bản năng trỗi dậy rất mạnh và khó kiểm soát cảm xúc. Nhưng hoàn toàn có thể rèn luyện để ghen một cách văn minh.

Đầu tiên, học kỹ năng kiểm soát cảm xúc, nâng cao trí tuệ cảm xúc để nhận diện cơn ghen, đủ bản lĩnh dừng hành động bản năng, không đánh mất lý trí, không bị cơn ghen lôi đi. Bước này quan trọng, vì nếu không làm được, ai cũng sẽ dễ mất kiểm soát cảm xúc, hành vi.

Kế đó phải biết giao tiếp. Kẻ thứ ba không tự nhiên xuất hiện nếu mối quan hệ giữa hai người không có vấn đề. Vì vậy, cần nói chuyện được với vợ (chồng) hoặc người yêu mình.

Nói chuyện để cả hai bên hiểu nhau hơn, bình tĩnh hơn, hành xử đúng đắn và tránh ghen bóng ghen gió, biết xử lý vấn đề có lý trí hơn, chứ không cả giận mất khôn.

Có những người ghen vì ảo tưởng, luôn trong trạng thái suy diễn, tưởng tượng. Phải nói thật là phụ nữ dễ mắc điều này hơn. Mà như vậy rất dễ nuôi dưỡng cơn ghen, khiến nó trỗi dậy mạnh mẽ, nông nổi hơn nên mỗi người cần tự nhắc mình tránh suy diễn, "trọng chứng hơn trọng cung" trong mối quan hệ.

Quan trọng là cần xem xét mối quan hệ của mình, nếu đang tốt làm sao một ai xen vào được. Tất nhiên cũng có trường hợp người thứ ba cố tình phá hoại tình cảm, hôn nhân của người khác. Nhưng phải nhắc lại với nhau rằng trước tiên và trên hết nếu không có bất ổn từ chính người trong cuộc sẽ không dễ tạo cơ hội cho người khác.

Kiểm định lại mối quan hệ của bản thân

* Như bà vừa nói, đôi lúc do tưởng tượng và ghen bóng gió. Nhưng cũng có người cuồng ghen, phải xử trí sao trong hoàn cảnh này?

- Cuồng ghen bệnh lý có thể là một triệu chứng của rối loạn tâm lý tâm thần, không thể dùng lý trí hay những cách thông thường để cân bằng cảm xúc, dễ gây ra hành vi có hại cho bản thân và người khác. Trường hợp này cần phải được thăm khám, điều trị bởi các nhà chuyên môn như bác sĩ tâm thần.

Ai rơi vào hoàn cảnh này, tôi lưu ý là không nên tự kết luận bệnh của bản thân nếu chỉ đọc một vài thông tin đâu đó hay "tư vấn bởi bác sĩ Google". Không thể chủ quan, vì hệ quả có thể rất nguy hiểm, bởi ngay chuyên gia tâm lý cũng không đủ sức can thiệp mà cần kết hợp giữa bác sĩ tâm thần và chuyên gia tâm lý.

* Nhưng tình cảm khó cưỡng cầu. Có cần níu kéo khi sự chung thủy trong tình yêu đã không vẹn nguyên nữa?

- Như đã nói, người thứ ba chen vào thường là lúc mối quan hệ giữa hai người có rạn nứt. Khi hai người trong cuộc đã không thể kết nối, không nói chuyện với nhau được nữa, đều cần đến hỗ trợ của người tin cậy như bố mẹ, bạn bè, người thân thiết.

Nếu mọi nỗ lực vẫn không thể cứu vãn tình hình, cả hai cần tự kiểm lại xem có còn yêu nhau nữa không. Khi thật sự đã hết thì chia tay là một cách ứng xử văn minh chứ không phải ghen tuông hay cố tìm cách níu kéo thêm nữa.

Giữ hạnh phúc cho chính mình

* Phòng bệnh hơn chữa bệnh, chúng ta vẫn hay nói vậy. Liệu có cách phòng ngừa những cơn ghen độc hại?

- Quan trọng nhất phải là nuôi dưỡng tình yêu trong tình yêu và hôn nhân. Không chỉ là nuôi dưỡng tình yêu giữa vợ và chồng, mà còn nuôi dưỡng tình yêu trong tim mình để giữ sự chung thủy. Hãy giữ sự tôn trọng nhau, kết nối để khi có vấn đề gì cũng có thể ngồi lại nói chuyện và cùng nhau giải quyết.

Đặc biệt cần coi trọng giá trị gia đình. Ngoại tình, ghen tuông, ly hôn ngày càng phổ biến có hệ quả từ việc coi nhẹ giá trị gia đình vốn là giềng mối quan trọng của người Việt. Nguy hại là nhiều bạn trẻ nhìn vào hiện thực bất ổn của mối quan hệ gia đình lại ngại kết hôn hay kết hôn muộn.

Giá trị gia đình của người Việt thiêng liêng và cần gìn giữ. Đề cao cái tôi cá nhân quá mức sẽ không muốn kết hôn, thậm chí dễ ly hôn.

Thực tế tư vấn tâm lý nhiều năm qua, tôi thấy ngoại tình, ly hôn, kết hôn muộn đều ít nhiều xuất phát từ việc coi nhẹ giá trị gia đình. Nhiều người sau ly hôn rất đau khổ, gặp khó khăn, suy giảm sức khỏe tâm thần, trở thành nạn nhân của chính mình.

Ghen cũng được nhưng phải văn minh - Ảnh 2.Phụ nữ thông minh chỉ đánh son, không đánh ghen?

Người ta vẫn khuyên phụ nữ khôn ngoan phải luôn khắc ghi câu này: "Phụ nữ thông minh đánh son, không đánh ghen. Phụ nữ thông minh giữ sắc, không giữ chồng".

Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0
Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên