Những thành công của ông Bill Gates đã trở thành câu chuyện không mấy xa lạ trên truyền thông. Chuyện về một chàng trai 20 tuổi bỏ học ở Đại học Harvard để thành lập công ty phần mềm và về sau trở thành gã khổng lồ trong ngành, thay đổi cách thế giới sống và làm việc. 

Sau này, người ta biết đến ông như một siêu tỉ phú đã chuyển mối quan tâm sang các hoạt động từ thiện, góp phần giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, sức khỏe toàn cầu và giáo dục Mỹ.

Và hồi ký Source Code (Mã nguồn) không tập trung vào những gì báo chí hay khai thác từ Bill Gates, như thời hoàng kim của Microsoft hay sự ra đời của Quỹ Gates (quỹ từ thiện của ông - PV), tương lai của công nghệ, mà chia sẻ những câu chuyện đậm chất riêng tư, nhân bản về cách Bill Gates trở thành con người hiện tại.  

Lớn lên từ những ván bài của bà ngoại

Trong 14 chương sách, không có những tấm hình ông ăn mặc trịnh trọng và xuất hiện ở vai trò một lãnh đạo, người nổi tiếng. Hơn phân nửa nội dung viết về những ký ức buồn vui thời thơ ấu và gia đình trước khi Bill Gates trở thành sinh viên Harvard. 

Theo người đồng sáng lập Microsoft, trước khi có những khoản tiền khổng lồ, đối thủ cạnh tranh và không ngừng lo lắng làm sao duy trì vị thế dẫn đầu trong cuộc cách mạng công nghệ thì thế giới của ông chỉ có... bộ bài và một mục tiêu duy nhất đánh bại bà ngoại Adelle Thompson (biệt danh Gami):

"Trong gia đình tôi, cách nhanh nhất để giành được sự ưu ái là chơi giỏi các trò chơi, đặc biệt là các môn bài. 

Từ nhỏ tôi đã thường được nghe: Gami chơi bài giỏi nhất. Tài chơi bài của bà khiến hồi đó tôi phục sát đất. Làm sao bà có thể chơi giỏi đến như vậy? 

Tôi nhận thấy ngay cả những thời khắc quan trọng trong một ván bài, kết hợp các nước đi khả dĩ và xác suất mà có lẽ bà chưa từng gặp, bà thường thực hiện nước đi tối ưu. 

Nếu có lúc bà để mất một lá bài tốt thì về sau trong ván bài, tôi sẽ thấy bà hy sinh nó là có lý do: để chuẩn bị cho chiến thắng chung cuộc" - Bill Gates hồi tưởng.

Qua những quan sát, cố gắng, cùng sự động viên từ bà ngoại, ông đã chiến thắng. Và Bill Gates cho rằng việc chơi bài với bà ngoại đã dạy ông một điều: cho dù có điều gì phức tạp hay thậm chí huyền bí đến đâu thì ta cũng có thể tìm ra lời giải và thấu hiểu cả thế giới này.

Bố mẹ thừa biết có bảo tôi đừng nghỉ học cũng vô ích

Mã nguồn giúp người đọc hiểu về hành trình từ khi Bill Gates và những cộng sự nảy ra ý tưởng về phần mềm cho đến khi thực sự thuyết phục được những đối tác lớn, công chúng và người dùng, cũng như những gì họ phải đánh đổi, thách thức phải vượt qua.

Thành công của Bill Gates không thể tóm gọn qua một câu đơn giản: "Bỏ học để sáng lập Microsoft", mà đó là một quyết định nhiều khó khăn, có cân nhắc. 

Ông cảm thấy vừa làm sinh viên đại học vừa quản lý một công ty phần mềm đang ngày càng quá sức mình.

"Tôi và Paul có chung tầm nhìn và làm việc rất ăn ý nhau khi nói đến các vấn đề về công nghệ và người cần tuyển dụng để phát triển phần mềm. Nhưng tất cả những điều đó sẽ trở nên vô nghĩa nếu nền tảng kinh doanh không vững chắc. Duy trì hoạt động của Microsoft là công việc rất cô đơn…

Vào ngày 15-1, tôi viết thư cho trường Harvard: "Em và một người bạn có một công ty hợp danh, Microsoft, chuyên tư vấn về phần mềm vi xử lý. Những nghĩa vụ mới mà chúng em vừa đảm nhận đòi hỏi em phải dành toàn bộ thời gian để làm việc tại Microsoft". 

Tôi nói tôi dự định sẽ quay lại trường vào mùa thu và tốt nghiệp vào tháng 6-1978. Bố mẹ tôi thừa biết có bảo tôi đừng nghỉ học cũng vô ích thôi. Tôi quá độc lập", Bill Gates bộc bạch. 

Và ta cũng thấy quyển hồi ký của vị tỉ phú có tầm ảnh hưởng nhất thế giới không phải là một cuốn sách công thức. Ở đó, người đã thành đạt chỉ nói về những bài học vượt qua gian khó theo một mô típ cũ. 

Bill Gates thẳng thắn thừa nhận những lợi thế của mình: 

"Câu chuyện thành công thường khép con người vào những nhân vật quen thuộc: cậu bé thần đồng, kỹ sư thiên tài, nhà thiết kế phá cách, nhà tài phiệt ngược đời. 

Trong trường hợp của mình, tôi thành công là nhờ một tập hợp những hoàn cảnh độc đáo - phần lớn nằm ngoài tầm kiểm soát của tôi - đã định hình cả tính cách lẫn sự nghiệp của tôi". 

Ông cũng dành hẳn một đoạn dài để viết chi tiết về những cơ hội và lợi thế này.

Tỉ phú Bill Gates giới thiệu những sách gối đầu trong năm của ông

'Nếu bạn đang tìm kiếm sách mới, tôi đã chọn ra bốn cuốn yêu thích trong năm. Các tác phẩm đều nói về việc thấu hiểu thế giới xung quanh. Việc mong muốn hiểu mọi thứ trong thời đại thay đổi nhanh chóng là lẽ thường tình...' - ông Bill Gates viết.