Trước hết, cần khẳng định số trường đại học chuyên đào tạo kinh tế không nhiều bằng các trường khối kỹ thuật - công nghệ. Tuy nhiên, tỉ lệ tuyển sinh lại có chiều hướng trái ngược.

Kinh tế tuyển sinh áp đảo

Thống kê tuyển sinh năm 2024 cho thấy lĩnh vực kinh doanh quản lý tuyển sinh nhiều nhất. Tỉ lệ thí sinh trúng tuyển vào nhóm ngành này là 25% tổng số thí sinh trúng tuyển. Như vậy cứ 100 thí sinh trúng tuyển có 25 thí sinh chọn học lĩnh vực kinh doanh quản lý.

Thoạt nhìn, tỉ lệ tuyển sinh lĩnh vực kinh doanh quản lý rõ ràng áp đảo các lĩnh vực khác. Tuy nhiên khi phân tích kỹ hơn về số lượng ngành của từng lĩnh vực mới thấy sự chênh lệch này khủng khiếp mức nào.

Theo danh mục ngành đào tạo năm 2022 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, lĩnh vực kinh doanh quản lý chỉ có 18 ngành đào tạo, tuyển 25% tổng số thí sinh trúng tuyển. 

Máy tính và công nghệ thông tin có 12 ngành, tỉ lệ tuyển sinh chiếm 9%. 

Lĩnh vực kỹ thuật công nghệ đứng ở vị trí thứ 3 với tỉ lệ tuyển sinh chiếm 9% trong khi có đến 29 ngành. Tương tự, lĩnh vực kỹ thuật có đến 42 ngành đào tạo nhưng chỉ tuyển được 5%.

Các con số này tương tự như kỳ tuyển sinh năm 2023. Thậm chí tỉ lệ thí sinh trúng tuyển khối kinh doanh quản lý còn tăng lên.

Nhiều ý kiến cho rằng các lĩnh vực máy tính - công nghệ thông tin, công nghệ kỹ thuật, kỹ thuật là các khối ngành STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học) nên gom chung vào một lĩnh vực.

Thế nhưng ngay cả gom chung ba lĩnh vực này thành một, sự chênh lệch lại càng rõ ràng hơn.

Có thể thấy, khi gom chung ba lĩnh vực thành một, tỉ lệ tuyển sinh của ba lĩnh vực này là 26%, cao hơn 1% so với lĩnh vực kinh doanh quản lý. Tuy nhiên khi xét về số lượng ngành, kinh doanh và quản lý ít hơn gần 4 lần nhưng tỉ lệ tuyển lại tương đương. Mức chênh lệch càng lớn hơn.

Vì sao?

Việc chọn ngành học, trường học của thí sinh phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Do đó, thí sinh chọn học kinh tế, kỹ thuật hay công nghệ là quyết định cá nhân và không được bàn đến trong khuôn khổ bài viết này.

Ở đây, chúng tôi chỉ bàn đến việc có quá nhiều trường đại học tuyển sinh ngành kinh tế, trong đó có các trường chuyên về kỹ thuật công nghệ. Thống kê sơ bộ cho thấy ngoại trừ các trường khối ngành sức khỏe, sư phạm, văn hóa - thể thao, hầu hết các trường đại học hiện nay ít nhiều đều tuyển sinh các ngành kinh tế.

Tại Trường đại học Công nghệ giao thông vận tải, bên cạnh các ngành kỹ thuật công nghệ liên quan đến lĩnh vực giao thông vận tải còn có rất nhiều ngành thuộc lĩnh vực kinh tế như quản trị kinh doanh, thương mại điện tử, tài chính ngân hàng, kế toán, kinh doanh quốc tế, marketing.

Tương tự, Trường đại học Kỹ thuật công nghệ Cần Thơ tuyển khá nhiều ngành kinh tế như tài chính ngân hàng, kế toán, quản trị kinh doanh. Một đại học nổi tiếng khối kỹ thuật công nghệ khác là Đại học Bách khoa Hà Nội cũng tuyển sinh nhiều ngành lĩnh vực kinh doanh quản lý như quản trị kinh doanh, kế toán, tài chính - ngân hàng.

Trường đại học Điện lực cũng có các ngành kinh tế: tài chính ngân hàng, quản trị kinh doanh, kế toán, kiểm toán, thương mại điện tử, marketing. Số ngành thuộc lĩnh vực kinh doanh quản lý chiếm 40% tổng số ngành tuyển sinh của Học viện Công nghệ Bưu chính viễn thông.

Các trường đại học như Mỏ địa chất, Thủy lợi, Giao thông vận tải, Học viện Hàng không Việt Nam… vốn là các trường đào tạo lĩnh vực chuyên sâu về kỹ thuật và công nghệ nhưng hiện nay cũng đào tạo rất nhiều ngành kinh tế, dịch vụ.

Dĩ nhiên các ngành khối công nghệ và kỹ thuật vẫn chiếm phần lớn ngành đào tạo của trường nhưng nhiều ngành kinh tế khác như tài chính ngân hàng, quản trị kinh doanh, kế toán… cũng được các trường tuyển sinh.

Trong số 6 trường sư phạm kỹ thuật, chỉ có Trường đại học Sư phạm kỹ thuật (Đại học Đà Nẵng) không tuyển sinh các ngành kinh doanh quản lý. Các trường còn lại đều tuyển sinh các ngành kinh tế.

Trong đó, Trường đại học Sư phạm kỹ thuật TP.HCM có số lượng ngành kinh tế nhiều nhất. Các ngành trường tuyển sinh gồm quản trị kinh doanh, kế toán, kinh doanh quốc tế, thương mại điện tử.

Các trường khối nông lâm nghiệp, tài nguyên môi trường thì việc lấn sân đào tạo kinh tế còn bạt ngàn hơn, thậm chí số ngành kinh tế của Học viện Nông nghiệp Việt Nam, Trường đại học Lâm nghiệp lên đến gần chục ngành.

Ở chiều ngược lại, một số trường đại học chuyên lĩnh vực kinh tế lấn sân đào tạo các ngành công nghệ nhưng số lượng ngành không nhiều.

Mốc thời gian chính xét tuyển đại học 2025 cần lưu ý

Thí sinh đăng ký nguyện vọng xét tuyển, đóng lệ phí và phải xác nhận nhập học trực tuyến khi trúng tuyển.