Hàng ngàn người Chăm Ninh Thuận đi tảo mộ, mở đầu Tết Ramưwan

AN ANH

Tết Ramưwan là Tết cổ truyền của người Chăm theo đạo Hồi giáo Bàni và Islam ở Ninh Thuận. Ramưwan bắt đầu bằng nghi thức tảo mộ ẩn chứa nét văn hóa và đời sống tâm linh sâu sắc của người Chăm.

Sáng 27-2, hàng ngàn người Chăm theo Hồi giáo Bàni và Islam ở Ninh Thuận đổ về các nghĩa trang để thực hiện nghi thức tảo mộ.

Đây là nghi thức quan trọng, mời ông bà tổ tiên và những người đã khuất về ăn Tết Ramưwan.

Những mộ phần được đánh dấu bằng đá

Tại nghĩa trang làng Chăm xã Phước Nam (huyện Thuận Nam, Ninh Thuận) có hàng ngàn người Chăm thuộc các tộc họ đang thực hiện nghi thức tảo mộ.

Lễ tảo mộ của người Chăm Hồi giáo Bàni và Islam ở Ninh Thuận có những nét riêng trong văn hóa, không chỉ mang màu sắc tín ngưỡng hay tôn giáo mà còn có giá trị nhân văn sâu sắc. Qua đó, để răn dạy các thế hệ trẻ hiểu về hiếu đạo và hướng về cội nguồn.

Theo quan niệm của người Chăm theo hồi giáo Bàni và hồi giáo Islam, nghi lễ tảo mộ là một phong tục rất quan trọng trong ngày Tết Ramưwan. Mọi người đều như nhau, không phân biệt đẳng cấp, tầng lớp, tất cả đều thể hiện lòng biết ơn tổ tiên.

Khởi công dự án thủy điện tích năng đầu tiên gần 1 tỉ USD tại Ninh Thuận

Nghi lễ tảo mộ bắt đầu khi người thân dùng tay vun đất và tưới nước để tẩy uế từng phần mộ người thân.

Dưới sự chủ lễ của các vị chức sắc, người thân trong gia đình sẽ dâng cúng trầu cau, bánh trái mời người thân đã khuất về ăn Tết.

Phần mộ của người Chăm chỉ phủ cát và được đánh dấu bằng hai hòn đá tròn theo hướng Bắc - Nam (hướng bắc là vị trí của đầu, hướng nam là vị trí của chân).

Thông thường mộ trong tộc họ được chôn gần nhau và xếp thành hàng dài đều đặn. Có trường hợp cùng một ngôi mộ nhưng chôn nhiều người nên gọi là mộ chung.

Sự khác biệt của Tết Ramưwan

Sư cả Châu Minh Hương - chủ tịch hội đồng chức sắc Hồi giáo Bàni - cho biết Tết Ramưwan của người Chăm theo Hồi giáo Bàni nói riêng là Tết cổ truyền có từ lâu đời, có sự pha trộn giữa văn hóa truyền thống của Vương quốc Chămpa cổ và Hồi giáo, nên sẽ có những điểm khác biệt riêng so với Tết Ramưwan (còn gọi là Ramadan) của người Chăm theo Hồi giáo Islam.

Tết Ramưwan của người Chăm theo Hồi giáo Bàni có 3 phần chính, gồm: lễ tảo mộ, lễ cúng gia tiên và lễ chay niệm.

Sau lễ tảo mộ, người Chăm sẽ dâng lễ cúng ông bà. Con trai đi lấy vợ cũng mang lễ vật về nhà cúng vào dịp này. Sau phần cúng lễ, bà con tập trung tại các gia đình anh em họ hàng để cùng ăn Tết.

Tết Ramưwan năm nay bắt đầu từ 26 đến 28-2, sau đó kéo dài bằng nghi thức chay niệm (30 ngày) tại các chùa Hồi giáo Bàni và Islam.

Đây cũng là dịp để thanh niên các làng Chăm tham gia các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao, thể hiện tinh thần hòa hợp, đoàn kết cùng phát triển.

Ninh Thuận là địa phương có đông người Chăm sinh sống nhất trong cả nước với hơn 74.000 người sinh sống tập trung tại 22 làng, thuộc 6 huyện, thành phố trong tỉnh.

Trong đó, đồng bào Chăm theo Hồi giáo Bàni và Islam có trên 31.500 người (Hồi giáo Bàni hơn 27.000 người, Hồi giáo Islam hơn 4.300 người), hiện sinh sống tập trung tại 6 xã thuộc 4 huyện trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận.