Theo Cơ quan Khảo sát địa chất Mỹ (USGS), vào ngày 28-3, Myanmar đã hứng chịu trận động đất mạnh có cường độ 7,7. Tâm chấn nằm ở độ sâu 10km, khu vực gần thành phố Sagaing.

12 phút sau đó, Myanmar tiếp tục rung chuyển bởi một dư chấn mạnh tới 6,4 độ. Đến nay có ít nhất 25 người ở nước này đã thiệt mạng do động đất.

Đứt gãy Sagaing

Myanmar là một trong những khu vực có hoạt động địa chấn mạnh nhất trên thế giới. Trên Bản đồ rủi ro địa chấn toàn cầu, Myanmar nằm trong vùng đỏ, tức là có nguy cơ động đất từ trung bình đến cao.

Đứt gãy Sagaing được coi là nguyên nhân chính gây ra nguy cơ động đất ở Myanmar. Đây là một đứt gãy lớn có chiều dài khoảng 1.200km, chạy dọc Myanmar theo hướng bắc - nam.

Đứt gãy này có liên quan đến nhiều trận động đất lớn trước đây, bao gồm trận động đất có cường độ 7,7 vào năm 1946 và trận 6,8 độ vào năm 2012.

Theo nhà nghiên cứu Shengji Wei từ Đài thiên văn Trái đất Singapore, trận động đất ngày 28-3 tại Myanmar xảy ra dọc theo một đoạn của đứt gãy Sagaing.

"Khu vực này đã yên tĩnh trong khoảng 200 năm. Dựa trên những nghiên cứu lịch sử cũng như các cuộc điều tra địa vật lý hiện đại, chúng tôi đã biết rằng khu vực này, đoạn đứt gãy này, có khả năng sẽ đứt gãy mạnh và gây ra động đất lớn trong tương lai gần", ông Wei - người đã nghiên cứu về rủi ro địa chấn ở Myanmar suốt một thập niên - nói với Đài CNN.

Nhà nghiên cứu này cho biết ông đã thông báo rủi ro tới chính quyền Myanmar và các nhà khoa học địa phương.

Cũng chia sẻ với CNN, nhà địa chấn học James Jackson từ Đại học Cambridge (Anh) cho biết trận động đất xảy ra do một vết đứt gãy kéo dài suốt 1 phút, gây ra sự dịch chuyển ngang trên mặt đất.

"Hãy tưởng tượng một tờ giấy bị xé rách với tốc độ khoảng 2km/giây. Trận động đất này đã làm dịch chuyển một đứt gãy, giống như một nhát dao khổng lồ cắt vào Trái đất", ông nói.

Ông cũng lưu ý rằng Bangkok (Thái Lan) dù không nằm trong khu vực có động đất, nhưng các tòa nhà cao tầng ở thành phố này khiến nó đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi các rung chấn từ xa.

Động đất của Myanmar cũng khiến Thái Lan và Việt Nam rung lắc. Tại Thái Lan, ít nhất 3 người thiệt mạng và 81 người mất tích khi một tòa nhà đang thi công ở Bangkok bị sập do trận động đất mạnh.

Cảnh báo vẫn còn dư chấn từ trận động đất ở Myanmar

"Myanmar không xa lạ gì với động đất. Ranh giới giữa mảng kiến tạo Ấn Độ và mảng Á - Âu chạy theo hướng bắc - nam, cắt qua giữa đất nước này. Hai mảng này di chuyển với tốc độ khác nhau dọc theo ranh giới chuyển dạng", giáo sư Joanna Faure Walker - chuyên gia địa chất động đất và giảm thiểu rủi ro thiên tai, University College London (UCL) - nhận định, theo Science Media Centre.

Bà giải thích thêm mặc dù động đất trượt ngang kiểu này thường có cường độ nhỏ hơn so với những trận động đất lớn nhất được thấy ở các vùng hút chìm, như ở phía nam Sumantra, chúng vẫn có thể đạt tới cường độ từ 7 đến 8, gây ra thiệt hại nghiêm trọng, như đã thấy trong trận động đất hôm nay ở Myanmar.

Còn giáo sư Bill McGuire - giáo sư danh dự về mối nguy địa vật lý và khí hậu của UCL - nhận định đây có thể là trận động đất mạnh nhất trên đất liền Myanmar trong 75 năm qua. Ông cũng cho rằng sự kết hợp giữa quy mô cùng độ sâu rất nông sẽ làm gia tăng mức độ tàn phá.

“Đã có một dư chấn lớn xảy ra và có thể còn nhiều dư chấn khác. Những dư chấn này sẽ đe dọa làm sập các tòa nhà đã bị suy yếu, khiến công tác cứu hộ trở nên khó khăn hơn nhiều", ông cảnh báo.

Chưa ghi nhận người Việt thương vong trong động đất tại Myanmar

Theo thông tin sơ bộ từ Đại sứ quán Việt Nam tại Myanmar và Thái Lan, đến nay chưa ghi nhận thông tin người Việt bị ảnh hưởng bởi trận động đất.