Với sự phát triển của công nghệ, các hình thức gian lận ngày càng tinh vi và khó phát hiện và tần suất xuất hiện ngày càng nhiều hơn. Vậy ban tổ chức giải đã có những cách thức gì để ngăn chặn hành vi gian lận?

Trước khi đi sâu vào các biện pháp khắc phục, chúng ta hãy cùng điểm qua những hình thức gian lận phổ biến nhất:

Sử dụng phần mềm hỗ trợ (chess engine):

Đây là hình thức gian lận phổ biến nhất, khi người chơi sử dụng máy tính hoặc điện thoại thông minh để phân tích thế cờ và đưa ra nước đi tối ưu.

Ví dụ người chơi có thể giấu điện thoại trong người hoặc sử dụng tai nghe không dây để nhận thông tin từ máy tính. Và minh chứng rõ nhất chính là trường hợp của Đại kiện tướng Igor Rausis khi bị phát hiện sử dụng điện thoại di động trong nhà vệ sinh để gian lận trong một giải đấu vào năm 2019. Ông đã bị tước danh hiệu Đại kiện tướng và bị cấm thi đấu trong 6 năm.

Nhận sự trợ giúp từ bên ngoài

Người chơi có thể nhận sự trợ giúp từ người khác, thông qua các tín hiệu hoặc ám hiệu.

Theo đó, người chơi có thể có người thân hoặc bạn bè ngồi gần đó để đưa ra lời khuyên. Những giải thi đấu cờ vua thường được tổ chức tại các nhà thi đấu có khu vực dành cho hàng ghế khán giả. 

Đã có nhiều trường hợp khiếu nại xảy ra khi người chơi được "mách nước" từ trên khán đài. Điều này gây ảnh hưởng đến tính công bằng của trận đấu. Và nó cũng đặt ra một thách thức lớn cho các nhà tổ chức giải đấu trong việc đảm bảo một môi trường thi đấu công bằng và minh bạch".

Gian lận trực tuyến

Trong các ván cờ trực tuyến, người chơi có thể sử dụng "bot" cờ vua để tự động chơi thay mình. Máy tính sẽ luôn đưa ra những nước đi tốt nhất để giúp người chơi dễ dàng có được chiến thắng mà không cần phải mất nhiều công sức.

Tiêu biểu cho trường hợp này chính là Hans Niemann. Chess.com nói rằng Niemann gian lận trong 112 ván trực tuyến, trong đó có 25 ván khi đang phát trực tiếp. 

Ở thời điểm đó, Niemann thừa nhận anh gian lận, nhưng phủ nhận mọi cáo buộc gian lận trong các giải đấu trực tiếp.

Vì vậy, để đảm bảo tính minh bạch và công bằng tuyệt đối trong cờ vua, các giải đấu càng ngày càng siết chặt các biện pháp giám sát và phòng chống gian lận.

Kiểm tra thiết bị điện tử

Trước khi bắt đầu ván cờ, trọng tài sẽ kiểm tra kỹ lưỡng các thiết bị điện tử của người chơi, bao gồm điện thoại, máy tính bảng, tai nghe,.... một cách kỹ càng trước khi bước vào phòng thi đấu. 

Trong các giải đấu lớn, tổ trọng tài sử dụng máy dò kim loại hoặc máy quét để phát hiện các thiết bị điện tử ẩn có trong người các vận động viên hay không.

Giám sát chặt chẽ

Trọng tài luôn giám sát chặt chẽ ván cờ, đặc biệt là trong các ván cờ quan trọng. Ngoài ra, các giải đấu lớn luôn sử dụng camera giám sát để ghi lại toàn bộ diễn biến ván cờ. Thậm chí, ban tổ chức trong các giải thi đấu cờ vua gần đây luôn cử các trọng tài theo dõi từng hành động, cử chỉ của kỳ thủ. 

Đặc biệt hơn, giờ đây các trọng tài sẽ kiểm tra khu vực nhà vệ sinh trước khi bắt đầu ván đấu và cả khi ván đấu đang được diễn ra. Không chỉ đơn thuần là theo dõi ván cờ, trọng tài giờ đây còn đóng vai trò như những "người bảo vệ" cho sự chính trực của môn thể thao này. Trong những trận đấu then chốt, họ không rời mắt khỏi bàn cờ, quan sát từng nước đi, từng biểu cảm của vận động viên.

Bên cạnh đó, hệ thống camera giám sát được triển khai rộng khắp, ghi lại mọi khoảnh khắc của trận đấu, từ những nước cờ căng thẳng đến những phút giây nghỉ ngơi. 

Thậm chí, ban tổ chức còn cử riêng các trọng tài theo dõi sát sao từng hành động, cử chỉ của vận động viên, đề phòng mọi dấu hiệu bất thường.

Đặc biệt, nhằm ngăn chặn triệt để mọi hành vi gian lận tiềm ẩn, khu vực nhà vệ sinh cũng được kiểm tra kỹ lưỡng trước và trong suốt quá trình diễn ra ván đấu.

Mới đây nhất, Hans Niemann, kiện tướng hiện tại đang bị nghi ngờ có hành vi gian lận trong khoảng thời gian gần đây, đã bất ngờ rút lui khỏi siêu giải Freestyle Chess Grand Slam sau khi ban tổ chức tuyên bố đã tăng cường an ninh. 

Điều này cho thấy hệ thống an ninh càng ngày càng được đảm bảo tính công bằng cho mọi vận động viên tham dự, trong khi mọi nghi ngờ gian lận trong những ván đấu trước đó của Hans Niemann càng ngày càng tăng cao.

Phân tích nước đi

Ngay trong thời gian thi đấu hoặc sau khi kết thúc ván cờ, trọng tài sử dụng phần mềm phân tích để so sánh nước đi của người chơi với nước đi tối ưu của máy tính. Nếu có sự trùng khớp quá cao, có thể nghi ngờ người chơi gian lận.

Xử lý nghiêm khắc

Người chơi bị phát hiện gian lận sẽ bị xử lý nghiêm khắc, bao gồm tước đoạt danh hiệu kiện tướng, truất quyền thi đấu, cấm thi đấu trong thời gian dài hoặc vĩnh viễn.

Cải thiện hệ thống xếp hạng trực tuyến

Các nền tảng cờ vua trực tuyến đang liên tục cải thiện hệ thống phát hiện gian lận, bằng cách sử dụng các thuật toán tiên tiến và phân tích dữ liệu lớn.

Cụ thể, Chess.com là một nền tảng cờ vua trực tuyến đã sử dụng hệ thống phát hiện gian lận rất tốt.

Những biện pháp vừa được nêu trên đã cho thấy sự quyết tâm của ban tổ chức trong việc tạo ra một sân chơi công bằng, nơi mà tài năng và trí tuệ được tôn vinh một cách xứng đáng.

Vua cờ Carlsen ‘cầu hòa’ chia sẻ danh hiệu vô địch thế giới gây tranh cãi

Quyết định chia sẻ danh hiệu vô địch cờ chớp thế giới của "vua cờ" Magnus Carlsen đã tạo ra làn sóng tranh cãi.