Xúc tiến vay vốn Trung Quốc làm đường sắt: Làm kỹ để tránh ảnh hưởng đến quan hệ hai nước

Mới đây, Thủ tướng đã yêu cầu Bộ Tài chính trong tháng 4 này phải trình việc thành lập Hội đồng Thẩm định nhà nước dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, để tiến hành thẩm định cùng quá trình lập báo cáo nghiên cứu khả thi dự án, đáp ứng tiến độ khởi công dự án vào tháng 12 năm nay.

Dự án dự kiến sử dụng vốn vay ưu đãi của Trung Quốc, và Chính phủ đang chỉ đạo Bộ Tài chính, Bộ Ngoại giao dự thảo công thư đề nghị phía Trung Quốc hỗ trợ vốn vay ưu đãi thực hiện dự án.

Trước đó, theo quy hoạch tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh dài hơn 460km, với tổng vốn đầu tư hơn 200.000 tỉ đồng (tương đương 8 tỉ USD). Điểm đầu dự án tại cửa khẩu Lào Cai kết nối với đường sắt Trung Quốc và điểm cuối tại ga Cái Lân, TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.

Tuyến đường sắt này sẽ có tốc độ thiết kế 160 km/h trên đoạn chính tuyến ga Lào Cai - ga cảng Lạch Huyện, tốc độ thiết kế 80 km/h cho đoạn qua Lào Cai và các đoạn tuyến nhánh, tốc độ thiết kế 120 km/h đối với đoạn đi qua Hà Nội.

Đường sắt này chạy qua địa phận các tỉnh thành Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương, Hải Phòng và Quảng Ninh. Toàn tuyến dự kiến có 38 ga, trong đó 5 ga lập tàu gồm Lào Cai, Yên Thường, Nam Hải Phòng, Hạ Long và Cái Lân. Riêng ga Lào Cai còn đảm nhận thêm vai trò ga giao tiếp liên vận quốc tế, ga Hạ Long chỉ lập tàu khách, ga Cái Lân chỉ lập tàu hàng.

Theo PGS.TS Phan Thế Công (khoa kinh tế Trường đại học Thương mại), tuyến đường sắt này có thể giúp tăng cơ hội giao thương với thị trường tỉ dân. Cụ thể, việc vay vốn Trung Quốc làm dự án hạ tầng đã thực hiện trong nhiều năm qua; điều quan trọng là cần làm chặt các bước trong đàm phán, thẩm định, ký kết hợp đồng vay vốn để tránh ảnh hưởng đến quan hệ giữa hai nước.

Trung Quốc là nước lớn, đồng thời là láng giềng, nên việc vay vốn làm các dự án hạ tầng kết nối với Trung Quốc như dự án đường sắt tốc độ cao Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng có nhiều thuận lợi. Trung Quốc vừa là bạn, vừa là đối tác kinh tế quan trọng của Việt Nam hiện nay và trong tương lai.

Hơn nữa, việc vay vốn Trung Quốc để làm các dự án hạ tầng kết nối lớn như đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng sẽ tạo thuận lợi lưu thông hàng hóa giữa khu vực các tỉnh phía Bắc với cảng nước sâu Lạch Huyện; tạo hiệu ứng lan tỏa, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội các địa phương có tuyến đường sắt chạy qua. Tuyến đường sắt này cũng mở đường cho nông sản Việt thâm nhập sâu hơn vào thị trường tỉ dân Trung Quốc.