Từng có giai đoạn tiệm cận trình độ thế giới, đội tuyển bóng chuyền nữ Thái Lan đang đối diện với giai đoạn sa sút rõ rệt sau nhiều năm giữ vững vị trí trong nhóm “cốt lõi” của FIVB Nations League (VNL). 

Từng là thế lực tại VNL

Ngay từ khi FIVB Nations League ra đời vào năm 2018, Thái Lan là một trong số ít đại diện châu Á góp mặt trong nhóm “core teams” - các đội được đặc cách suất tham dự thường xuyên mà không cần vượt qua vòng loại. 

Đây là nhóm được Liên đoàn Bóng chuyền thế giới (FIVB) bảo hộ, nhằm đảm bảo sự ổn định về thương mại, truyền hình và chất lượng chuyên môn.

Trong giai đoạn đầu, Thái Lan duy trì phong độ khá ổn định. Họ thường xuyên xếp trong nhóm giữa bảng tại VNL, đồng thời khẳng định vị thế số 1 bóng chuyền nữ Đông Nam Á qua nhiều giải đấu quốc tế.

Ở giải năm 2022, Thái Lan lần đầu lọt vào top 8 giai đoạn vòng bảng, qua đó giành vé vào tứ kết. Đây được xem là cột mốc huy hoàng của lịch sử bóng chuyền nữ Thái Lan, thể hiện họ ở trình độ top 10 thế giới.

Tuy nhiên từ sau kỳ VNL 2022, dấu hiệu thoái trào đã dần xuất hiện rõ rệt. Đội tuyển không còn tạo được bất ngờ trước các đối thủ mạnh, còn khả năng giành chiến thắng trước các đội hạng trung cũng suy giảm.

Kết quả bết bát tại VNL gần đây

Ở mùa VNL 2023, Thái Lan chỉ thắng 2 trong tổng số 12 trận vòng bảng, xếp ở vị trí 14/16. Sang năm 2024, tình hình không khá hơn là bao. 

Họ tiếp tục thua đa số các trận đấu, đặc biệt là những thất bại cách biệt trước Nhật Bản, Canada hay thậm chí cả Hà Lan - đội từng rớt hạng tạm thời khỏi VNL. 

Thành tích yếu kém khiến Thái Lan dần mất đi điểm số FIVB quan trọng, đẩy họ xuống hạng 19 thế giới tính đến giữa năm 2025.

Một phần nguyên nhân giúp Thái Lan vẫn còn góp mặt tại VNL dù sa sút là nhờ vào cơ chế “khép kín” của giải. Trong số 16 đội dự VNL mỗi năm, có đến 12 đội “cốt lõi” được bảo lưu suất thi đấu qua từng mùa, bất kể kết quả ra sao. 

Chỉ có 4 suất dành cho các đội khách mời (challenger teams). Và trong số này, chỉ duy nhất 1 đội bị rớt hạng mỗi năm - đội có thành tích tệ nhất trong nhóm challenger.

Nhờ là đội core team từ đầu, Thái Lan không nằm trong diện xét trụ hạng nên vẫn nghiễm nhiên tham dự VNL các năm sau dù phong độ đi xuống. 

Tuy nhiên, FIVB đang cân nhắc cải tổ cấu trúc giải đấu, có thể xóa bỏ một số suất bảo lưu để tăng tính cạnh tranh. Nếu điều đó xảy ra, suất của Thái Lan sẽ không còn được đảm bảo.

Điều đáng lưu ý là trường hợp đội tuyển Pháp. Dù không có suất cốt lõi, họ đã bứt phá trên bảng xếp hạng thế giới nhờ đầu tư bài bản và thành tích tốt tại giải châu Âu. 

Nhờ đó, Pháp được đặc cách tham dự VNL 2025 sau khi vượt lên vị trí 14 thế giới. Đây là minh chứng rõ ràng rằng những đội ngoài VNL hoàn toàn có thể “chen chân” vào giải đấu.

Bóng chuyền nữ Thái Lan đang phải đối mặt nhiều thách thức. Thế hệ VĐV chủ lực như Chatchu-on Moksri, Ajcharaporn Kongyot hay Pornpun Guedpard dần đi qua thời kỳ đỉnh cao. Trong khi đó, lớp kế cận chưa cho thấy sự kế thừa tương xứng về kỹ chiến thuật và tâm lý thi đấu.