Phát biểu tại hội nghị sơ kết 6 tháng đầu năm 2025 của ngành nội vụ, giám đốc Sở Nội vụ Thái Nguyên Nguyễn Quốc Hữu cho biết khối lượng công việc của ngành nội vụ trước và sau khi triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp rất lớn.

Công chức chuyên môn cấp xã còn chưa được đào tạo chuyên sâu

Ông Hữu chia sẻ rằng có những ngày đến 22h đêm mới nhận được văn bản chỉ đạo từ Trung ương, lập tức phải họp nhóm online triển khai và sáng hôm sau đã phải báo cáo lãnh đạo tỉnh.

Ông cho biết đội ngũ cán bộ nội vụ tại địa phương luôn trong trạng thái sẵn sàng làm việc bất kể ngày nghỉ, để đảm bảo tiến độ triển khai các phương án nhân sự, cơ sở vật chất, trang thiết bị cho hệ thống chính quyền mới.

Ông Hữu khẳng định việc xử lý vướng mắc cần thực hiện ngay từ cấp cơ sở để tránh phát sinh vấn đề lớn, đồng thời nâng cao kiến thức, kỹ năng cho đội ngũ cán bộ địa phương.

Đến nay toàn bộ quá trình vận hành được đánh giá là tương đối thuận lợi, chưa phát sinh vướng mắc lớn.

Tuy nhiên, ông Hữu thừa nhận vẫn còn nhiều khó khăn, đặc biệt là trong xử lý văn thư, lưu trữ do khối lượng tài liệu lớn và trình độ cán bộ chưa đồng đều.

"Tài liệu đang chồng chất, nhiều nội dung phải xử lý thủ công. Chúng tôi xác định nếu không làm kỹ, sạch, đủ thì tài liệu đó không thể 'sống' được", ông cho biết tỉnh sẽ đẩy mạnh số hóa tài liệu trong thời gian tới.

Yêu cầu công việc tại cấp xã ngày càng gia tăng là vấn đề được một số lãnh đạo Sở Nội vụ các địa phương nhấn mạnh.

Một số nơi vẫn còn bộ phận cán bộ, công chức xã lúng túng khi tiếp cận mô hình mới và khối lượng công việc lớn. Nhiều địa phương phải cử cán bộ cấp tỉnh trực tiếp xuống xã để hướng dẫn, thậm chí phải "cầm tay chỉ việc".

Trước áp lực công việc ngày càng lớn, ông Hữu kiến nghị Bộ Nội vụ sớm ban hành hướng dẫn xét tuyển, sát hạch để bổ sung cán bộ công chức từ nguồn cán bộ không chuyên trách cấp xã.

Theo ông, lực lượng này đa phần là người trẻ, có kỹ năng công nghệ thông tin, am hiểu địa phương, đặc biệt ở các vùng có đồng bào dân tộc thiểu số, có thể đáp ứng tốt yêu cầu công việc.

"Việc tuyển chọn đội ngũ này vào công chức cấp xã sẽ góp phần nâng cao chất lượng bộ máy, đảm bảo vận hành hiệu quả chính quyền hai cấp", ông Hữu nhấn mạnh.

Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Lâm Đồng Đỗ Văn Chung nêu thực trạng khi vận hành mô hình tổ chức chính quyền địa phương mới.

Ông cho biết hiện nay công chức chuyên môn cấp xã còn chưa được đào tạo chuyên sâu, trong quá trình thực hiện đôi lúc còn gặp nhiều khó khăn.

Ông lấy ví dụ Phòng Văn xã các công việc từ lao động, tổ chức bộ máy, tiền lương do một người đảm nhiệm là rất khó khăn.

Bên cạnh đó, tại địa phương này còn nhiều trụ sở làm việc nhỏ lẻ, một số trụ sở xuống cấp, cần được đầu tư.

Cùng với đó, hệ thống phần mềm kết nối với bộ, ngành chưa ổn định, thường xuyên lỗi, nên khó khăn cho việc giải quyết các thủ tục hành chính.

Như phần mềm đăng ký kinh doanh của Bộ Tài chính kết nối còn chậm, bất cập; cơ sở dữ liệu về đất đai chưa đồng bộ, hệ thống bản đồ, ngành thuế kết nối chưa kịp thời…

Từ thực trạng đó, ông đề xuất cần kịp thời điều chỉnh quy trình nội bộ giải quyết thủ tục, phân quyền cao hơn; hoàn thiện dữ liệu cùng với Cổng dịch vụ công quốc gia và tổ chức thêm các lớp tập huấn…

Điều kiện trở thành công chức

Trao đổi lại sau đó, Vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương (Bộ Nội vụ) Phan Trung Tuấn cho biết đối với người hoạt động không chuyên trách cấp xã, Bộ đã tham mưu Ban Chỉ đạo của Chính phủ ban hành văn bản hướng dẫn một số nội dung liên quan.

Theo đó, căn cứ kết luận của cấp có thẩm quyền sẽ kéo dài thời gian hoạt động của người hoạt động không chuyên trách cấp xã đến trước ngày 31-5-2026.

Ông Tuấn nói quá trình bố trí đội ngũ này tham gia hỗ trợ hoạt động của hệ thống chính trị tại xã đã được quy định cụ thể ở văn bản của Ban Chỉ đạo của Chính phủ.

Ông thông tin thêm rằng nghị định 170/2025 vừa qua đã quy định người hoạt động không chuyên trách cấp xã là một trong các đối tượng được tiếp nhận vào làm công chức.

Tuy nhiên phải đảm bảo các tiêu chuẩn, điều kiện về vị trí việc làm, biên chế của chính quyền địa phương cấp xã.

Vụ trưởng Vụ Công chức - Viên chức, Bộ Nội vụ Nguyễn Quang Dũng cho biết Bộ Nội vụ đã trình Chính phủ quy định tiếp nhận người hoạt động không chuyên trách cấp xã và đội viên, thanh niên trí thức trẻ có hợp đồng phù hợp vào công chức cấp xã, cấp tỉnh.

Tuy nhiên việc tiếp nhận phải tuân thủ quy định của Luật Cán bộ, công chức. Nghĩa là phải căn cứ vào vị trí việc làm và chỉ tiếp nhận khi có biên chế, không phải ai cũng được chuyển thành công chức.

Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà: Ngành nội vụ trực tiếp 'gánh vác sứ mệnh lịch sử'

Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nêu rõ bộ và ngành là tâm điểm cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, với vai trò nòng cốt tham mưu, đề xuất, trực tiếp gánh vác sứ mệnh lịch sử.