Đồng thời yêu cầu Cục Kinh tế và đầu tư xây dựng rà soát các thủ tục hành chính trong lĩnh vực đầu tư xây dựng, cắt giảm giấy phép xây dựng, giảm phiền hà cho người dân, doanh nghiệp.

Thủ tướng cũng đã ký công điện 78 yêu cầu phải thực hiện cắt giảm ít nhất 30% thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng.

Người dân, doanh nghiệp sẽ cảm thấy nhẹ nhàng hơn mỗi khi xây căn nhà của mình, cơ quan quản lý xây dựng không còn tất bật đi kiểm tra từng hộ dân, doanh nghiệp khi họ xây nhà.

Khi quy hoạch được công khai thì tranh chấp trong hoạt động xây dựng sẽ giảm dần, cán bộ bớt đau đầu vì phải giải quyết quá nhiều kiến nghị của dân như hiện nay.

Ngược lại, người dân, doanh nghiệp cũng không còn lo đối phó với cán bộ xây dựng khi xây nhà ở trên chính mảnh đất của mình.

Đây là vấn đề được Thủ tướng nêu ra trong cuộc họp về cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng, đất đai với các bộ, ngành, địa phương mới đây.

Thủ tướng khẳng định trong lĩnh vực xây dựng, khi quy hoạch chiều cao công trình, mật độ cây xanh, xây dựng đã rõ, khoảng cách giữa nhà với nhà, giữa nhà với vỉa hè bao nhiêu đã có quy định cả rồi thì việc gì phải bắt người dân xin giấy phép xây dựng là vô lý.

Đất của dân, họ có quyền sử dụng, còn UBND xã, phường phải đi kiểm tra xem người dân làm có đúng quy hoạch không.

Bỏ giấy phép xây dựng được kỳ vọng là đột phá thể chế về đầu tư xây dựng. Điều này cũng đòi hỏi cơ quan quản lý về đầu tư xây dựng các đô thị phải nỗ lực, hy sinh nhiều hơn.

Trước hết là căng sức phủ kín quy hoạch 1/500, thiết kế đô thị và quy chế quản lý kiến trúc đô thị.

Điều này chợt nghe tưởng đơn giản nhưng trên thực tế sẽ phải nỗ lực nhiều năm để lập, phủ kín quy hoạch cho từng tuyến phố, con đường, khu dân cư đô thị.

Hơn nữa mỗi cán bộ cơ quan quản lý đô thị địa phương phải chấp nhận "lấy đá ghè chân mình", không ít cán bộ phải dám từ bỏ những lợi ích vốn có lâu nay, từ bỏ hành vi nhũng nhiễu trong cấp phép đầu tư xây dựng để kiến tạo một môi trường thể chế thông thoáng, thân thiện hơn với người dân, doanh nghiệp.

Không chỉ vậy, hàng triệu người dân sống tại các đô thị sẽ không phải chờ đợi, "bôi trơn" mỗi khi xây dựng, cải chính căn nhà của mình dẫn đến những vụ tham nhũng lớn.

Không chỉ có vậy, việc bỏ cấp phép xây dựng gắn liền với tăng cường hậu kiểm để bảo đảm phát triển kiến trúc đô thị đúng quy hoạch, mỹ quan đô thị.

Những điều này đòi hỏi từng cán bộ quản lý xây dựng, địa chính, đất đai cấp phường, quận, sở phải giám sát, hậu kiểm trong bối cảnh sáp nhập xã, phường, bỏ cấp quận, huyện.

Số lượng cán bộ quản lý mỗi phường sẽ được tinh gọn, trong khi địa bàn mỗi phường rộng hơn 3-4 lần so với hiện nay.

Một trong những giải pháp quan trọng để kiểm soát trật tự xây dựng đô thị khi bỏ giấy phép xây dựng là tăng cường công khai thông tin quy hoạch xây dựng.

Quy hoạch xây dựng từng con đường, tuyến phố, khu dân cư phải được công khai rộng rãi trên cổng dịch vụ công quốc gia, cổng thông tin điện tử địa phương để mọi người dân, doanh nghiệp dễ dàng nắm bắt thông tin, tự giác thực hiện quy hoạch.

Điều này vừa tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp vừa bớt áp lực cho cán bộ địa chính, xây dựng cấp cơ sở.

Chỉ đạo của Thủ tướng rất rõ ràng, quyết tâm của người đứng đầu ngành xây dựng rất lớn, điều quan trọng lúc này là từng cán bộ địa chính, xây dựng cấp phường, cấp sở có quyết tâm "xắn tay" vào làm hay không, thậm chí nhiều người có dám từ bỏ những lợi ích vốn có lâu nay để chung tay xây dựng môi trường đầu tư, xây dựng thông thoáng hơn vì sự phát triển của các đô thị.

Bỏ cấp phép xây dựng, người dân TP.HCM có thể đăng ký xây dựng theo mẫu nào?

Hiện nay việc cấp phép xây dựng nhà ở riêng lẻ tại TP.HCM căn cứ các mẫu theo quy chế quản lý kiến trúc, vì vậy có thể căn cứ các mẫu này để người dân đăng ký xây nhà.