Những ngày đầu xuân, biển Bình Châu (huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi) nhộn nhịp hơn bao giờ hết khi mùa ruốc bội thu lại về. 

Những con thuyền rẽ sóng ra khơi, chỉ sau vài giờ đã trở về với khoang thuyền đầy ắp ruốc biển hồng tươi. 

Mùa ruốc bội thu trên biển Bình Châu

Từng con thuyền vươn khơi trong ánh bình minh rực rỡ, chỉ sau vài giờ đã trở về với khoang thuyền đầy ắp ruốc biển. 

Mỗi chuyến ra khơi, ngư dân có thể thu về từ 5 tạ đến hơn 1 tấn ruốc, mang lại nguồn thu nhập đáng kể, lên đến 20 - 30 triệu đồng mỗi ngày. Những mẻ ruốc hồng tươi, nhảy nhót trong lưới trở thành niềm vui, niềm hy vọng của bao gia đình ngư dân.

Ruốc (hay còn gọi là khuyết) là một loài giáp xác nhỏ bé, có hình dạng tương tự con tôm nhưng chỉ dài từ 4 - 10mm. 

Ruốc sinh sống ở vùng nước ven bờ, tập trung nhiều nhất cách bờ khoảng 4 - 5 hải lý. 

Việc đánh bắt ruốc diễn ra trong ngày, giúp ngư dân vừa khai thác hiệu quả vừa đảm bảo độ tươi ngon của sản phẩm. 

Với mùa ruốc năm nay trúng lớn, những con thuyền Bình Châu lại càng nhộn nhịp, mang theo những khoang ruốc đầy ắp, rực sắc hồng đặc trưng. Giá ruốc nơi đây khoảng 20.000 đồng/kg.

Hương vị quê nhà từ món ruốc um

Ruốc biển không chỉ là sản vật quý giá mà còn là nguồn cảm hứng bất tận cho nền ẩm thực Quảng Ngãi. Người dân nơi đây có vô vàn cách chế biến ruốc thành những món ngon dân dã nhưng đậm đà hương vị biển. 

Trong đó, món ruốc um xúc bánh tráng là một đặc sản khó quên. Ruốc tươi sau khi được làm sạch sẽ được ướp với muối, gừng giã nhỏ, và một chút bột ngọt để thấm gia vị. 

Mẹ tôi thường phi thơm hành tím trong chảo dầu rồi cho ruốc vào xào đều tay. Khi ruốc săn lại, mẹ thêm một chút nước mắm nhĩ Cửa Đại, một chút đường để cân bằng vị mặn và ngọt. Món ruốc um hoàn hảo khi có màu hồng cam, săn chắc, dậy mùi thơm nức.

Thưởng thức ruốc um đúng điệu là phải kèm với bánh tráng nướng giòn và rau sống tươi mát như xà lách, húng quế, diếp cá, khế chua, dưa leo… 

Đặc biệt, chén nước mắm chanh tỏi ớt cay cay sẽ làm tròn vị, khiến món ăn trở nên đậm đà khó cưỡng. Mỗi miếng bánh tráng cuốn ruốc, chấm nước mắm là sự hòa quyện tuyệt vời giữa vị biển cả và hương đồng gió nội, giản dị nhưng tinh tế.

Chỉ cần khoảng 40.000 đồng là đủ mua nguyên liệu để chế biến món này cho 2 người ăn "no nê", vừa tiết kiệm vừa đảm bảo cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết cho cơ thể, "hóa giải" các chất béo từ cá, thịt ê hề trong những ngày "ăn Tết". 

Nói về món ruốc um, quê hương tôi vẫn còn vang vọng câu ca: "Bình Châu có món ruốc um / Níu lòng du khách ngàn trùng về đây / Xuân về gió biển hây hây / Quyện cùng "hương ruốc", đắm say bao người!".

Ký ức tuổi thơ bên dòng sông Vệ

Nhớ về ngày thơ ấu, tôi lại thấy mình cùng lũ bạn tay cầm rổ, chân trần lội bì bõm ven sông Vệ để xúc tép. Khi ấy, niềm vui đơn giản chỉ là được ngụp lặn trong làn nước mát, cười đùa và mang về những mẻ tép tươi rói cho bữa cơm gia đình. 

Mẹ tôi, với bàn tay tần tảo, khéo léo chế biến ruốc biển thành những món ăn ngon lành, vừa quen thuộc vừa đậm đà hương quê. Tép xào khế, ruốc xào bí xanh hay ruốc nấu canh cà chua… mỗi món ăn đều gắn liền với những ký ức ngọt ngào của một thời vô tư lự.

Giờ đây, khi trở lại quê nhà, đứng bên bờ sông Vệ, tôi chợt thấy lòng mình chùng lại. Dòng nước vẫn miệt mài chảy, nhưng những ngày tháng hồn nhiên ấy đã xa. 

Chỉ có hương ruốc biển, hương vị của những bữa cơm nhà, vẫn luôn gợi nhắc tôi về cội nguồn, về tình yêu thương, về những gì mộc mạc mà quý giá nhất trong cuộc đời.

Con ruốc Việt trên đĩa Pad Thái

Sáng 27-1, khuôn viên Tổng lãnh sự Thái Lan tại TP.HCM rộn ràng tiếng giã chày cối, cùng mùi hành phi quyện với nước mắm thơm phức từ lớp học nấu món Thái đặc biệt.