Phóng to

Con bò của anh Kiệt đang mang thai tám tháng đột nhiên lăn đùng ra chết

TT - Cuối năm 2001, Chính phủ đã đưa ra một số chính sách phát triển chăn nuôi bò sữa ở VN nhằm đáp ứng nhu cầu tiêu dùng sữa trong nước, từng bước thay thế sữa nhập khẩu, tạo việc làm và tăng thu nhập cho nông dân. Thế nhưng, nhiều địa phương đã đổ xô vào nhập bò sữa HF kém chất lượng, đẩy nông dân vào cảnh “tiền mất nợ mang”.

Bò chết, bò bệnh, người cũng... mệt theo!

Khoảng 2 giờ sáng 28-8, anh Kiệt (xã Hòa Long, TX Bà Rịa, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) ra thăm đàn bò sữa HF (giống bò Holstein Friesian có nguồn gốc từ Hà Lan) trong chuồng. Khi bước vào chuồng của con bò đang mang thai hơn tám tháng, anh Kiệt giật mình phát hiện con bò có những dấu hiệu bất thường so với chiều hôm trước, bụng nó căng phồng và đầy hơi, hơi thở rất khó nhọc...

Hơn một giờ sau khi đánh vật với “bệnh nhân” bò bằng những phương pháp sơ cứu đã được cán bộ khuyến nông hướng dẫn, anh Kiệt đành bất lực nhìn con bò lăn đùng ra chết.

Anh cho biết đầu tháng 1-2003 anh được Trung tâm Khuyến nông (TTKN) tỉnh BR-VT hỗ trợ mua bò sữa HF trả chậm trong vòng 30 tháng. Lúc đó anh khấp khởi mừng thầm khi có tới 9 trong 10 con bò sữa HF mà anh... rút thăm được đều thuộc loại “chiến nhất” trong đàn hơn 150 con bò sữa HF do TTKN mua về từ Công ty Bò sữa TP.HCM.

Thế nhưng, sau đó anh đã phải mất ăn mất ngủ vì thời hạn trả nợ ngày càng đến gần, rồi tiền chăm sóc nuôi dưỡng đàn bò khá lớn trong khi chuyện sinh sản của các con bò cái HF cứ như chuyện... đánh bạc với may rủi, con được con mất.

Trong số hơn 150 con bò sữa HF do TTKN BR-VT mua từ Công ty Bò sữa TP.HCM vào tháng 1-2003, đến nay đã có tám con chết và khoảng 30 con bị bệnh về sinh sản (viêm vú, đẻ non, sẩy thai...).

Ngay cả những nơi đã có kinh nghiệm nuôi bò sữa cũng “chung số phận”. Liên hiệp hợp tác xã (HTX) bò sữa Gia Định (TP.HCM) cho biết sáu con bò HF mua của Công ty Nông Việt (Novico) đã chết, chiếm đến 10% trong tổng số bò HF do HTX này mua.

Bò cụ, bò "tịt ngòi"

Ông Bùi Bá Bổng - thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - cho rằng ước tính sơ bộ cũng đã có khoảng 30% bò HF nhập “có vấn đề”.

Theo ông: “Các đơn vị nhập không đủ các điều kiện để lựa được bò giống tốt nên mua phải nhiều bò cấp xấu gây thiệt hại lớn cho nông dân”. Quả là ngay với số bò HF không bị chết hay bị bệnh cũng trở thành “của nợ” đối với nhiều nông dân.

“Giàu đâu chưa thấy chứ tui lo sắp tới có lẽ phải bán cả đất để trả nợ. Càng nuôi càng lỗ”, anh Đặng Văn Khuynh - một nông dân (thị xã Bà Rịa - Vũng Tàu) đã “lỡ” mua bò HF - nói.

Theo thỏa thuận với nông dân nuôi bò, tất cả bò HF do các công ty cung cấp là loại bò tơ hoặc đã được gieo tinh và mang thai. Tuy nhiên, sau một thời gian nuôi dưỡng, nông dân mới phát hiện có chuyện “nói vậy mà không phải vậy”: số bò chưa mang thai hoặc không có khả năng sinh sản chiếm tỉ lệ khá lớn.

Một số nông dân cho biết khi nhận bò nghe nói con bò đã có thai 3-4 tháng nhưng chờ dài cổ không thấy bụng, kêu thú y đến khám mới biết con bò chưa có thai!

Một số bà con nuôi bò còn cho biết có lẽ do đã lên “cụ”, nhiều con bò HF mắc bệnh đường sinh sản nên rất khó thụ tinh, thậm chí không có khả năng chửa đẻ.

Những người có tên trong danh sách mua bò sau đó được người của công ty đưa số để bốc thăm bò dù không thấy mặt mũi con bò dài hay ngắn. “Chính tụi tui cũng không tiếp cận được con bò để khám răng hay xác định những bệnh về sinh sản. Chỉ đến khi nhận được bò mới phát hiện chất lượng quá kém...”, một quan chức TTKN Đồng Tháp giải thích.

Tương tự, TTKN BR-VT cũng chỉ chọn được 170 con so với con số 200 bò HF theo như hợp đồng. Tuy nhiên, một cán bộ TTKN BR-VT cho biết sau khi “mục sở thị” đàn bò, địa phương này cũng đã lập tức đem trả 17 con, số bò còn lại đến nay cũng được phát hiện có bệnh về sinh sản khoảng 30 con, chưa kể số bò chết.

Kỳ tới: Vì sao nhập bò HF kém chất lượng ?