Phóng to

Cầy hương, nguồn lây bệnh SARS sang người

AIDS, virus ebola, bệnh cúm... là những căn bệnh tiêu biểu ở con người có nguồn gốc từ động vật.. Và SARS, nỗi kinh hoàng của nhân loại trong những tháng qua cũng là cái tên mới nhất trong danh sách các bệnh dịch ở con người có nguồn gốc từ động vật.

Câu chuyện dài về những căn bệnh này được ghi chép sớm nhất vào thế kỷ thứ sáu trước công nguyên tại Athens. Từ đó đến nay, bệnh có nguồn gốc từ động vật ngày càng trở nên phổ biến và nguy hiểm hơn.

Hơn 1/3 dân số châu Âu bị giết chết bởi bệnh dịch hạch, được biết đến dưới tên "tử thần đen", xuất phát từ một loại virus cư trú trong cơ thể loài chuột. Thế kỷ 20 ghi nhận những dịch cúm gà, cúm Tây Ban Nha giết chết hơn 20 triệu người.

Sang thế kỷ 21, SARS - căn bệnh xuất phát từ loài cầy hương xuất hiện, giết người nhanh chóng và là nỗi kinh hoàng của con người trên toàn thế giới. Và thật thiếu sót khi không kể đến AIDS, căn bệnh lây lan từ loài khỉ qua 2 thế kỷ vẫn chưa tìm ra vaccine lẫn thuốc điều trị dứt điểm.

Theo thống kê của tiến sĩ David Heymann, trong 25 năm qua đã có 30 chứng bệnh mới có nguồn gốc từ động vật xuất hiện ở con người, theo dủ mọi đường truyền dịch. Bệnh có thể lây qua một vết cắn, qua tiếp xúc hô hấp...

Một mối nguy tiềm tàng khác là bệnh cảm cúm xoàng xĩnh mà chúng ta mắc phải hàng ngày, vốn là nguồn biến dị virus khá phong phú và hứa hẹn một căn bệnh nghiêm trọng tầm cỡ SARS xuất hiện một ngày không xa từ các bệnh nhân cảm cúm.

Nguy hiểm hơn nữa, việc lây lan bệnh dịch từ động vật sang người trong thời đại ngày nay trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết khi rào cản ngăn cách tự nhiên giữa con người và động vật bị phá huỷ. Con người chiếm chỗ cư ngụ của động vật và động vật giữa các vùng được vận chuyển khá tự do, mặc cho hệ thống kiểm định khá chặt chẽ.

Mức độ nguy hiểm của các căn bệnh mới trong tương lai cũng rất khó đoán. Mặc dù một số bệnh từ động vật xem ra hoàn toàn vô hại, nhưng với môi trường ô nhiễm hiện nay, khả năng các virus từ động vật truyền sang con người sẽ đột biến, thay hình đổi dạng và việc vô hiệu hoá hệ miễn dịch. AIDS là một ví dụ điển hình nhất.