Ngày 24-5, huyện Củ Chi có mưa khá lớn nhưng tại trung tâm TP.HCM dù sấm rền, mây đen phủ kín song mưa chỉ rào qua - Ảnh: THANH HIỆP
Các bản tin dự báo của cơ quan khí tượng cho biết, đợt mưa sẽ kéo dài tới ngày 27-5. Tổng lượng mưa trong đợt này có thể đạt 200 - 250mm (trong nhiều ngày cộng lại). Thêm vào đó, mỗi ngày Đài Khí tượng thủy văn Nam Bộ và Tây Nguyên đều có bản tin cảnh báo mưa dông, mưa lớn cục bộ trước thời gian mưa xảy ra.
Các bản tin đều dự báo lượng mưa lớn kèm theo dông sét, gió giật mạnh gây nguy hiểm cho người dân.
Tuy nhiên thực tế mưa lại nhỏ hơn so với các bản tin dự báo, vì sao?
Phân tích về đợt mưa này, ông Lê Đình Quyết - trưởng phòng dự báo Đài Khí tượng thủy văn Nam Bộ và Tây Nguyên - cho biết nguyên nhân gây mưa chủ yếu tác động của rãnh áp thấp có trục tây bắc - đông nam. Mưa to xảy ra một số nơi ở miền Đông Nam Bộ và nam sông Hậu. Đây là các địa phương nằm ở rìa của rãnh thấp.
Số liệu ghi nhận những ngày qua có nơi tổng lượng mưa đã vượt 100mm như Bình Phước, Cà Mau, Kiên Giang. Ngay tại TP.HCM, các huyện như Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh cũng có mưa khá lớn.
Giải thích về việc lượng mưa "chưa đã" và có nơi mưa to, nơi mưa rào lớt phớt hay ngay trong một tỉnh thành cũng có chỗ mưa chỗ không, ông Quyết cho rằng đặc trưng mưa vùng nhiệt đới là không liên tục theo không gian và thời gian.
Cường độ mưa và lượng mưa của mỗi trận mưa phụ thuộc vào địa hình vị trí địa lý, yếu tố mặt đệm. Các yếu tố trên làm cho sự hội tụ gió, độ ẩm, quá trình đối lưu khác nhau.
Cụ thể hơn, ông Quyết phân tích, cùng một khối mây từ biển vào đất liền, nhưng khi vào thành phố, nơi có nhiều nhà cao tầng, bê tông, quá trình đốt nóng mặt đệm mạnh hơn, tạo dòng thăng mạnh hơn khiến mây phân tán ra gây mưa rào.
Còn khi đám mây đó bị đẩy tới vùng lân cận, nơi đó mới đủ điều kiện bão hòa hơi nước, sự hội tụ ẩm mạnh hơn, mưa sẽ lớn hơn.
Hay dòng không khí khi đang di chuyển gặp núi làm thay đổi hướng gió cũng khiến phân tán đám mây gây mưa khác nhau về lượng.
"Chỉ khi có những hệ thống thời tiết như dải hội tụ nhiệt đới, áp thấp nhiệt đới hay bão thì trong phạm vi không rộng lớn sẽ có lượng mưa, thời gian mưa mới tương đối đồng nhất", ông Quyết nói.
Về diễn biến mưa tại TP.HCM và Nam Bộ trong những ngày tới, Đài Khí tượng thủy văn Nam Bộ và Tây Nguyên dự báo sẽ tiếp tục có mưa rào nhiều nơi, rải rác mưa vừa và dông, có nơi mưa to đến rất to. Do đó người dân cần đề phòng khả năng mưa lớn gây ngập ở các vùng trũng thấp, khu đô thị, công nghiệp, khu vực ven sông và kênh rạch. Mưa kéo dài đề phòng nguy cơ sạt lở đất vùng đồi núi và ven sông.
BÌNH LUẬN HAY