
Bài đăng về tai nạn hàng không của máy bay B-25 năm 1945 trên X, với hình ảnh giống với ảnh lưu trữ của Getty Images - Ảnh: FACEBOOK
Tin đồn lan rộng cho rằng một máy bay ném bom B-25 của Không quân Quân đội Mỹ (USAAF) đã đâm vào tòa nhà Empire State năm 1945, kèm theo nhiều hình ảnh liên quan.
Vụ tai nạn là có thật...
Tòa nhà Empire State (Empire State Building) là một tòa nhà chọc trời nổi tiếng nằm tại giao lộ đại lộ số 5 và phố 34, ở thành phố New York, Mỹ. Theo Wikipedia, tòa nhà có 102 tầng, với chiều cao 381m, hoặc 443,2m nếu tính cả ăng ten trên đỉnh. Đây là biểu tượng kiến trúc và văn hóa của New York, từng giữ kỷ lục tòa nhà cao nhất thế giới suốt hơn 40 năm kể từ khi hoàn thành vào năm 1931 cho đến khi tòa tháp đôi World Trade Center được xây dựng.
Chẳng hạn, bài đăng trên Facebook ngày 24-7 viết: "Một máy bay ném bom B-25 đã đâm vào tầng 79 của tòa nhà Empire State năm 1945, sau khi bị lạc trong sương mù dày đặc".
Bài viết này thu hút hơn 7.200 lượt tương tác và 5.100 lượt bình luận, kèm theo ảnh một phần tường tòa nhà bị phá vỡ do va chạm.
Nhiều tin tương tự xuất hiện trên Facebook, trong đó có ảnh một chiếc máy bay nằm gác lên phần tòa nhà, khói bốc lên dữ dội.
Qua kiểm chứng, trang Snopes ngày 4-8 xác nhận: Vào năm 1945, một máy bay B-25 thực sự đã đâm vào giữa tầng 78-79 của tòa nhà Empire State do sương mù, khiến 14 người thiệt mạng.
Cụ thể sáng thứ bảy ngày 28-7-1945, trung tá William Franklin Smith Jr. đang lái máy bay ném bom B-25 Mitchell từ Massachusetts đến sân bay Newark (New Jersey) thì gặp sương mù dày đặc khi bay qua New York.
Khoảng 9h49 cùng ngày, máy bay đâm vào phía bắc tòa nhà Empire State ở giữa tầng 78 và 79 với tốc độ khoảng 322km/h, khiến ba thành viên phi hành đoàn và 11 nhân viên văn phòng thiệt mạng.

Bức ảnh "Khu vực tầng lầu nơi máy bay ném bom đâm vào tòa nhà Empire State tại New York, Mỹ vào năm 1945" của Getty Images - Ảnh: SNOPES
Một ngày sau đó, báo New York Times đưa tin về vụ tai nạn. Đài NPR cũng đưa lại tin về vụ tai nạn hàng không này vào năm 2008, trong khi Hãng tin AP từng xuất bản một bản tin về vụ việc năm 2012 và tạp chí Time đưa lại tin này năm 2015.
... nhưng nhiều hình ảnh lan truyền là giả
Tuy nhiên nhiều hình ảnh lan truyền gần đây về sự kiện này là giả hoặc đã bị chỉnh sửa. Dù có đầy đủ bằng chứng, ảnh thật và báo chí xác nhận vụ tai nạn, vẫn cần cảnh giác với hình ảnh không xác thực trên mạng.
Chẳng hạn, hãng cung cấp dịch vụ ảnh Getty Images lưu trữ ảnh chụp vụ máy bay đâm vào tòa nhà Empire State, trong đó có bức ảnh giống với hình ảnh một mảng tường bị phá vỡ đang lan truyền, kèm chú thích tiếng Pháp: "Khu vực tầng lầu nơi máy bay ném bom đâm vào tòa nhà Empire State tại New York, Mỹ vào năm 1945".
Ngược lại, bức ảnh cho thấy máy bay nằm gác lên tòa nhà với khói nghi ngút trong nhiều bài đăng khác là ảnh đã qua chỉnh sửa. Một số người thậm chí dùng hình này để đưa ra thuyết âm mưu liên quan đến vụ khủng bố ngày 11-9-2001.

Bài đăng về vụ tai nạn hàng không năm 1945, đề cập thuyết âm mưu với sự kiện khủng bố 11-9-2001 cùng hình ảnh đã qua chỉnh sửa trên X - Ảnh: X
Các chuyên gia trang Snopes cho biết không có hình ảnh đáng tin cậy nào về vụ máy bay đâm vào tòa nhà Empire State trùng khớp với bức ảnh chiếc máy bay nằm gác lên phần tòa nhà, khói bốc nghi ngút đang lan truyền trên mạng.
Kết quả tìm kiếm ảnh ngược bằng Google chỉ dẫn đến các bài đăng gần đây trên mạng xã hội. Ngoài ra loại máy bay, vị trí va chạm và mức độ thiệt hại cũng không khớp với các báo cáo và hình ảnh từ nguồn tin chính thống. Chiếc máy bay trong ảnh cũng không mang logo của USAAF.
Các công cụ phát hiện nội dung do AI tạo như Hive Moderation và Sightengine không phát hiện dấu vết AI trong ảnh, cho thấy đây là ảnh đã qua chỉnh sửa kỹ thuật số.
Tóm lại, thông tin về vụ máy bay B-25 đâm vào tòa nhà Empire State là có thật, nhưng một số hình ảnh lan truyền kèm theo là giả hoặc đã bị chỉnh sửa.
BÌNH LUẬN HAY