Cồn y tế giả làm nhiều người mù mắt, tổn thương não, tử vong

Ngày 16-6, Công an Hà Nội cho biết đội 2 Phòng cảnh sát kinh tế bắt giữ Phạm Đình Tuấn (phó chủ tịch UBND thị trấn Chúc Sơn, huyện Chương Mỹ, Hà Nội).

Ông Tuấn bị bắt để điều tra về hành vi sản xuất hàng giả là cồn y tế. Theo thông tin ban đầu, Tuấn và em trai cùng nhau thành lập Công ty Ngân Hà để sản xuất cồn y tế 70 độ. 

Tuy nhiên vì lợi nhuận, Tuấn đã chỉ đạo nhân viên sản xuất cồn bằng methanol chứ không phải bằng ethanol (theo tỉ lệ 30% nước, 70% cồn). Điều này được nhận định gây nguy hiểm đến sức khỏe người sử dụng.

Tổn thương não vì súc miệng bằng cồn y tế ‘dỏm’

Trước đó, Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận người đàn ông 55 tuổi (Hoàng Mai, Hà Nội) trong tình trạng hôn mê, suy hô hấp, nhiễm toan chuyển hóa nặng.

Xét nghiệm trong máu có chứa nồng độ cồn công nghiệp methanol cao 116,63 mg/dL và kết quả chụp MRI não có xuất hiện tổn thương hoại tử nhân bèo và biến chứng chảy máu não.

Điều đáng nói bệnh nhân không có tiền sử nghiện rượu, cơ thể khỏe mạnh và thường chỉ có thói quen dùng cồn y tế để xúc miệng, ngậm chữa đau răng.

Các bác sĩ Trung tâm chống độc cho biết bệnh nhân bị ngộ độc methanol. Kết quả xét nghiệm mẫu cồn bệnh nhân sử dụng, mặc dù nhãn mác ghi "Ethanol cồn 70 độ" nhưng không hề có ethanol, mà chỉ có cồn công nghiệp methanol chiếm đến 77,5%.

Bệnh nhân dùng "cồn" để ngậm thời gian dài, miệng có vết thương hở (viêm tủy răng), "cồn" thẩm thấu qua niêm mạc và cũng không ngoại trừ quá trình ngậm bệnh nhân có nuốt phải. Đây là những nguyên nhân khiến bệnh nhân ngộ độc và dẫn đến tình trạng nguy kịch như hiện nay.

Trước đó, Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai cũng từng tiếp nhận nhiều trường hợp cấp cứu do ngộ độc methanol khi sử dụng cồn y tế giả.

Loại cồn sát khuẩn phổ biến là ethanol, còn methanol là cồn công nghiệp, hóa chất độc hại, khả năng sát trùng rất kém và không được dùng để sát trùng. Cồn công nghiệp methanol có thể dễ dàng hấp thu qua đường tiêu hóa, qua da và đường hô hấp. Methanol cũng dễ bốc hơi nên hít nhiều hoặc kéo dài cũng bị ngộ độc.

Đã nhiều người mù mắt, tổn thương não, tử vong vì cồn giả

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên - giám đốc Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai - cho hay nhiều năm qua, trung tâm tiếp nhận nhiều trường hợp sử dụng phải cồn y tế giả.

"Trong các chai cồn rởm gây ngộ độc thu được tại Trung tâm chống độc, tất cả gây ngộ độc nặng, trong đó khoảng 30% gây tử vong, còn lại gây mù và/hoặc di chứng não", bác sĩ Nguyên cho hay.

Theo ông, để giải quyết thực trạng cồn sát trùng giả, rượu giả thì vai trò chính là của cơ quan chức năng, cần phải quản lý hóa chất độc hại, không thể để lưu hành dễ dàng rộng rãi và nhầm lẫn như hiện nay, từ khâu đăng ký, quản lý kinh doanh đến khâu thanh tra, hậu kiểm và xử lý phải nghiêm.

Đối với người dân, giai đoạn các sản phẩm cồn sát trùng còn kém an toàn, đầy rủi ro như hiện nay thì rất thận trọng khi đi mua cồn sát trùng.

Cần phải mua ở các hiệu thuốc uy tín, mua chai cồn nào thì phải đảm bảo có bằng chứng mua (ví dụ hóa đơn, tích kê bán ở đúng hiệu thuốc đó, để ràng buộc trách nhiệm khi vấn đề xảy ra), đọc kỹ tất cả các thông tin trên nhãn mác chai cồn, nếu là cồn sát trùng thì phải có các mục rõ ràng.

Mục "thành phần" phải ghi nồng độ, tỉ lệ, hàm lượng các cồn sát trùng như ethanol, isopropanol rõ ràng, không được có thành phần methanol. Mục "công dụng" ghi rõ dùng để sát trùng hoặc sát khuẩn, khử trùng, hoặc khử khuẩn.

Khi có các từ ngữ nhập nhèm như "hỗ trợ sát trùng/sát khuẩn/khử khuẩn/sát khuẩn" hay chỉ ghi là "sát trùng/khử trùng dụng cụ" mà không đề cập tới việc dùng trên người thì cần rất lưu ý vì có thể là các sản phẩm không an toàn.

Một phó chủ tịch thị trấn ở Hà Nội bị bắt vì sản xuất cồn y tế giả

Vì lợi nhuận, Tuấn đã chỉ đạo nhân viên sản xuất cồn y tế bằng methanol chứ không phải bằng ethanol (theo tỉ lệ 30% nước, 70% cồn). Điều này được nhận định gây nguy hiểm đến sức khỏe người dùng.