
Thời gian tới cần tính đến quyền lợi của người lao động trong đơn vị nhà nước, trong các doanh nghiệp sao cho hài hòa, hợp lý - Ảnh minh họa: D.PHAN
Bên cạnh đó còn có việc điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công và trợ cấp xã hội.
Bộ Nội vụ cũng đang tham mưu để có thêm chính sách với cán bộ không chuyên trách nghỉ theo tinh thần chỉ đạo chung của cấp có thẩm quyền.
Điều chỉnh tăng lương năm 2024 là một thành tựu đáng ghi nhận
Bà Phạm Thị Thanh Trà cho biết trong điều kiện đất nước còn rất nhiều khó khăn, việc điều chỉnh mức lương cơ sở tăng 30%, bổ sung 10% quỹ tiền thưởng; điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hằng tháng tăng 15% từ ngày 1-7-2024 là một nỗ lực lớn của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ và đã cơ bản cải thiện được đời sống người hưởng lương.
Bộ trưởng thông tin thêm hiện đang tổng rà soát lại toàn bộ các chính sách liên quan đến tiền lương, phụ cấp của các đối tượng trong khu vực công liên quan đến việc sắp xếp tổ chức bộ máy, đặc biệt là xây dựng chính quyền địa phương hai cấp.
Đây là việc "phải làm ngay" để đảm bảo đến 30-6 sẽ hoàn thiện được nghị định thay thế một loạt nhóm nghị định liên quan. Cũng theo bà Trà, Chính phủ sẽ báo cáo Quốc hội tại kỳ họp thứ 10 của Quốc hội (cuối năm 2025) nội dung về điều chỉnh tiền lương.
Nêu ý kiến tại đây, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhận định đợt điều chỉnh tăng lương năm 2024 là một thành tựu đáng ghi nhận; được cán bộ, đảng viên, nhân dân, những người hưởng lương từ chính sách đánh giá rất cao.
Tăng hay không phụ thuộc tình hình kinh tế 2025
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Bộ Nội vụ cần phối hợp với Bộ Tài chính rà soát trong giai đoạn 1 khi tiến hành sắp xếp các bộ, ngành ở trung ương xem giảm được bao nhiêu tổ chức, biên chế, tiết kiệm được bao nhiêu ngân sách nhà nước.
Tới đây khi thực hiện sáp nhập cấp tỉnh và xã, Chủ tịch Quốc hội lưu ý cần có thống kê xem số cán bộ, công chức, viên chức nghỉ việc theo nghị định 177 và 178 giảm bao nhiêu, "nói có sách, mách có chứng".
Khi kết thúc cấp huyện, việc sắp xếp cấp tỉnh và cấp xã cũng xong hết, lúc đó sẽ ra con số cụ thể, từ đó có cơ sở đánh giá xem tiết kiệm ngân sách bao nhiêu, bố trí cho đầu tư phát triển, chế độ chính sách an sinh xã hội...
"Cần phải có bài toán cân đối cho kỹ, khi ra Quốc hội, đại biểu đặt vấn đề thì còn nói được", ông Mẫn nêu rõ.
Ông đề nghị quan tâm tăng lương tối thiểu cần phải phù hợp với chi phí sinh hoạt. Đồng thời cần khuyến khích trả lương theo hiệu suất công việc, áp dụng chỉ tiêu đánh giá hiệu suất rõ ràng để thưởng, để tăng thúc đẩy việc làm.
Thời gian tới cần tính đến việc giảm phụ thuộc vào phụ cấp; đảm bảo tăng quyền lợi của người lao động trong đơn vị nhà nước, trong các doanh nghiệp sao cho hài hòa, hợp lý; đồng thời nghiên cứu, học tập kinh nghiệm của một số quốc gia.
Tiếp thu giải trình sau đó, bà Phạm Thị Thanh Trà nêu rõ năm 2026 nhiệm vụ lớn nhất là sẽ phải tập trung hoàn thiện chính quyền địa phương hai cấp và đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức với chính quyền địa phương hai cấp.
Bà nêu rõ nguồn kinh phí để chi trả cho đối tượng tác động trực tiếp này rất lớn "nên chưa dám đề xuất rằng năm 2026 có điều chỉnh mức lương cơ sở và các đối tượng có liên quan hay không, việc đó chúng tôi sẽ báo cáo sau".
Theo Bộ trưởng Thanh Trà, đến thời điểm này "xin phép chưa có căn cứ, chưa có cơ sở" bởi vì tùy thuộc vào tình hình kinh tế của đất nước năm 2025.
"Như dự báo chúng ta thấy đang diễn biến rất khó khăn và các vấn đề khác có liên quan đến việc tác động trực tiếp đến phần thu ngân sách của chúng ta. Cho nên chúng tôi thấy rằng việc này sẽ phải lùi sau một bước và tính toán, sau đó sẽ báo cáo với Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội" - bà Trà nêu thêm.
Đề xuất cho năm 2026: tránh tạo nên kỳ vọng
Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng nhiệm vụ sắp tới rất nặng nề khi vừa phải cân đối tiền lương với chi ngân sách trong bối cảnh đặt mục tiêu tăng trưởng trên 8%, đàm phán thuế đối ứng với Mỹ còn nhiều phức tạp.
Từ đó, ông Định góp ý, việc báo cáo nói nghiên cứu đề xuất phương án điều chỉnh tiền lương, tiền thưởng, lương hưu, trợ cấp vào năm 2026 nên viết và truyền thông "ở mức độ nhất định", tránh tạo nên kỳ vọng về việc điều chỉnh tăng lương hưu.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn thì nhấn mạnh cần nêu rõ đây là cho ý kiến vào báo cáo của Chính phủ về thực hiện một số nội dung cải cách chính sách tiền lương đã thực hiện từ 1-7-2024. "Năm 2025 không còn nguồn ngân sách để bố trí tiếp tục tăng lương như năm 2024", ông Mẫn nêu.
Cần hỗ trợ đơn vị công tự chủ hoặc tự chủ một phần
Ông Nguyễn Khắc Định đề nghị gắn chính sách tiền lương với công cuộc sắp xếp bộ máy, tinh giản biên chế, xây dựng bộ máy tinh, gọn, mạnh. Theo đó, ngân sách sẽ phải dành ra một phần chi cho những người thôi việc, nghỉ sớm.
Tuy nhiên hiện nay các đơn vị sự nghiệp công, tự chủ hoàn toàn hoặc tự chủ một phần, không được sử dụng ngân sách nhà nước để chi trả cho những viên chức về hưu sớm hoặc thôi việc. Vì vậy ông đề nghị cần có cơ chế hỗ trợ cho những đơn vị sự nghiệp công này.
BÌNH LUẬN HAY