20 cựu binh sống sót trở về từ Gạc Ma đứng quanh phần mộ anh hùng liệt sĩ Trần Văn Phương để cùng tưởng nhớ đồng đội - Ảnh: QUỐC NAM
Ngày 14-3, Ban Liên lạc cựu binh Gạc Ma phối hợp với Chi hội Văn học nghệ thuật thị xã Ba Đồn, chính quyền phường Quảng Phúc (thị xã Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình) tổ chức Lễ tưởng niệm 64 liệt sĩ hy sinh trong trận hải chiến Gạc Ma chống quân Trung Quốc 37 năm trước.
Buổi lễ tưởng niệm càng xúc động hơn khi diễn ra ngay trước phần mộ của anh hùng liệt sĩ Trần Văn Phương, ở phường Quảng Phúc.
Nghẹn ngào tưởng nhớ đồng đội nằm lại Gạc Ma
Trong cơn mưa phùn lất phất, 20 người đồng đội cùng đứng quanh phần mộ liệt sĩ Phương. Những kỷ niệm của 37 năm trước ở Gạc Ma như mới hôm qua. Trong lòng mỗi cựu binh chất chứa đầy những cảm xúc. Nhưng dường như ai cũng nghẹn ngào.
Chỉ khói hương nghi ngút bay lên, như những lời nhắn gửi tiếc thương và cả nỗi đau khôn nguôi theo gió mây bay ra với biển trời Tổ quốc.
Đây là buổi lễ đã được tổ chức liên tục 15 năm qua, và mỗi năm đều trong không khí trang trọng, thiêng liêng.
Bắt đầu buổi lễ, các cựu binh Gạc Ma cùng người dân đã thành kính dành một phút mặc niệm để tưởng nhớ sự hy sinh của các chiến sĩ đã ngã xuống trong cuộc chiến bảo vệ đảo Gạc Ma.
Sau đó, câu chuyện về trận hải chiến không cân sức được các cựu binh cùng ôn lại, như nhắc nhở những thế hệ mai sau về hành động cướp đảo bằng vũ lực của quân Trung Quốc năm 1988.
20 người đồng đội về buổi tưởng niệm lần này là những người từ Nghệ An đến Quảng Trị, cùng đi trên các chuyến tàu HQ-604, HQ-605 và HQ-505 từng bị quân Trung Quốc tấn công 37 năm trước.
Bái vọng về phía biển
Sau khi tưởng niệm 64 liệt sĩ Gạc Ma, những cựu binh này còn đến thắp hương viếng mộ bà Hồ Thị Đức, là mẹ anh hùng liệt sĩ Trần Văn Phương. Những năm qua, những cựu binh Gạc Ma đã coi bà Đức như người mẹ chung của chiến sĩ Gạc Ma.
Trước đó tối 13-3, các cựu binh và thân nhân đã cùng đến cửa sông Gianh để tưởng niệm. Tại đây, 64 liệt sĩ nằm lại Gạc Ma đã được gọi tên để gửi gắm niềm tiếc thương cùng những ngọn hoa đăng và bè hoa theo dòng nước ra phía biển.
Cựu binh Gạc Ma Nguyễn Văn Lục, ở phường Quảng Thủy, thị xã Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình nghẹn ngào. "37 năm đã trôi qua nhưng hình bóng của các đồng đội vẫn luôn trong tim chúng tôi. Chúng tôi cùng nhau trở về bên bến sông, nơi có thể bái vọng về phía biển, để nhớ về đồng đội đang nằm lại giữa biển khơi", ông Lục nói.
Câu chuyện Gạc Ma vẫn khiến những cựu binh đau nhói. 5 giờ sáng 14-3-1988, khi thủy triều bắt đầu rút, 30 chiến sĩ Hải quân nhân dân Việt Nam nhận lệnh lên đảo Gạc Ma cắm cờ và tập trung nguyên vật liệu để xây đảo. Chừng một tiếng sau thì tàu Trung Quốc xuất hiện thả xuồng cao tốc cùng khoảng 50 lính tràn lên đảo ngăn không cho bộ đội cắm cờ, xây đảo. Trong khi bộ đội ta trong tay chỉ có cuốc, xẻng, xà beng.
Thiếu úy Trần Văn Phương giữ chặt lấy cột cờ. Sau đó, quân Trung Quốc bất ngờ nổ súng. Anh Phương trúng đạn. Chiến hạm Trung Quốc vẫn tiếp tục nã pháo dồn dập vào các tàu hải quân ta, lính Trung Quốc xả AK vào bộ đội đang trôi trên biển.
64 chiến sĩ Hải quân nhân dân Việt Nam đã anh dũng hy sinh, 9 người khác bị phía Trung Quốc bắt giữ. Trong 64 liệt sĩ hy sinh, có 13 người quê tỉnh Quảng Bình.
BÌNH LUẬN HAY